Premier RP Mateusz Morawiecki podczas swej wizyty na Litwie 2 maja, wspólnie z Ingridą Šimonytė, wziął udział w obchodach Dnia Polonii i Polaków za Granicą, m.in. inaugurując rozbudowę Domu Kultury Polskiej w Wilnie. W poniedziałek natomiast odbyło uroczyste, polsko-litewskie zgromadzenie posłów i senatorów z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.
,,„Symboliczny jest fakt, że pierwsza wizyta na szczeblu rządowym w tym roku odbyła w wigilię obchodów 230.rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja” – powiedziała podczas wspólnej konferencji Ingrida Šimonytė.
Zachować jedność
Litewska polityk oświadczyła, że oba kraje będą pracowały nad tym, aby prąd wyprodukowany w elektrowni w Ostrowcu nie trafił na rynek unijny. Obaj premierzy zapewnili, że nadal będą wspierali społeczeństwo obywatelskie na Białorusi.
,,„Musimy zachować jedność, ponieważ bronimy nie tylko własnej wolności i niepodległości, ale również prawa naszych sąsiadów do samodzielnego decydowania o własnym losie” – oświadczyła premier Šimonytė.
,,„To obszar szczególnie wrażliwy z punktu widzenia – niestety trzeba to mocno powiedzieć – imperialistycznej polityki rosyjskiej. Dlatego wspieramy Ukrainę i Białoruś w ich walce o demokrację, w ich walce o wolność. Poprawa sytuacji na Wschodzie jest miarą naszego realizmu i dlatego kontekst NATO i UE jest tutaj absolutnie pierwszoplanowy” – zadeklarował premier Morawiecki.
Później szefowie rządów udali się do Domu Kultury Polskiej, gdzie wraz z 11 sygnatariuszami podpisali akt erekcyjny w sprawie rozbudowy DKP. W trakcie uroczystości premier Litwy złożyła życzenia litewskim Polakom.
,,„Na wstępie pozwólcie złożyć życzenia litewskim Polakom, a również Polakom na całym świecie, z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą. Sądzę, że jest to bardzo ważne święto. Jest to święto wspólnoty. Jestem bardzo zaszczycona, że dzisiaj mogę uczestniczyć z wami w obchodach tego święta, nie patrząc na ograniczenia spowodowane pandemią, bo nie można organizować obchodów tak, jakbyśmy tego chcieli. Najważniejsze jest, że potrafimy jednak uczcić to, co jest warte uczczenia” – powiedziała I. Šimonytė.
W minioną niedzielę została odprawiona msza święta w Ostrej Bramie w intencji wszystkich Polaków. W trakcie kazania ks. prałat Wojciech Górlicki nawiązał do idei patriotyzmu.
„Oznacza ono miłość do Ojczyzny, a ojczyzna to jest rzeczywistość, którą można opisywać na różne sposoby, to jest Ziemia Ojców, ale także historia, kultura, literatura” – mówił duchowny.
Ostatnim punktem wizyty premiera Polski było złożenie kwiatów w Mauzoleum Matki i Serca Syna oraz w kaplicy powstańców styczniowych na cmentarzu na Rossie. Przy złożeniu kwiatów premierowi Polski towarzyszyli minister ochrony kraju RL Arvydas Anušauskas oraz przedstawiciele ZHP na Litwie.
Wspólna uchwała
W poniedziałek, czyli w 230. rocznicę uchwalenia pierwszej w Europie polsko-litewskiej konstytucji, odbyło się wspólne posiedzenie Sejmu RL oraz Sejmu i Senatu RP. Posiedzenie odbyło się w formacie online.
W trakcie posiedzenia odczytano wspólną uchwałę dwóch parlamentów. Konstytucja była wyraźną manifestacją suwerenności politycznej, demonstracją tej niezależności wobec mocarstw ościennych oraz wezwaniem do odnowy Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja stanowiło dowód odpowiedzialności politycznej elit polskich i litewskich oraz świadectwo zwycięstwa innowacyjnej myśli prawnoustrojowej. „Do wartości tych nawiązano w Zaręczeniu Wzajemnym Obojga Narodów – ustawie wykonawczej do Konstytucji uchwalonej przez Sejm Czteroletni 20 października 1791 r. Potwierdzono w nim siłę wspólnoty wielonarodowej zbudowanej na fundamentach republikańskich” – czytamy w uchwale.
Marszałek polskiego Sejmu, Elżbieta Witek, podczas wspólnego posiedzenia oświadczyła, że Konstytucja 3 Maja to nie tylko dokument z przeszłości, lecz także niegasnące źródło siły i mądrości.
,,„230 lat temu podczas obrad Sejmu Wielkiego uchwalono dokument będący ostatnią wolą i testamentem gasnącej ojczyzny, a zarazem najwybitniejszym i najbardziej dalekowzrocznym dokonaniem polskiego parlamentaryzmu. Dzisiaj, patrząc na to wielkie dzieło naszych przodków, czujemy mocniej i rozumiemy lepiej, że każdy z nas jest obywatelem państwa, które tworzymy i kształtujemy wspólnie” – oświadczyła marszałek Witek.
,,„W sprawie Konstytucji 3 Maja na Litwie nie ma pełnej zgody. Są głosy mówiące, że w dokumencie nie jest wspomniana Litwa i że jest oznaką słabnącej suwerenności Litwy. Jednak coraz częściej zwycięża pogląd, że nie możemy odrzucić wspólnej historycznej i kulturowej spuścizny Polski i Litwy, której nieodłączną częścią jest Konstytucja 3 maja” – powiedziała przewodnicząca Sejmu Litwy.
Z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja Zgromadzenie Parlamentarne Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Republiki Litewskiej ogłosiło Nagrody Obojga Narodów. Laureatami nagrody zostali: Jan Malicki, Krzysztof Czyżewski, Kristina Sabaliauskaitė oraz Edward Piórko.
Wspólną polsko-litewską Konstytucję uchwalono 3 maja 1791 r. Była drugą na świecie i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Celem ustawy rządowej miało być ratowanie Rzeczypospolitej. Niestety, po dwóch latach nastąpił II rozbiór Polski i król Stanisław August Poniatowski pod naciskiem krajów ościennych musiał odwołać Konstytucję. Po kolejnych dwóch latach nastąpił III rozbiór, który wymazał Polskę i Litwę na ponad 120 lat z mapy świata.
Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony i materiałów, które przygotowaliśmy specjalnie dla Państwa:
Fotogalerie i relacje z wizyty Premiera RP Mateusza Morawieckiego w Wilnie WIZYTA PREMIERA RP W WILNIE
Relacje z obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja OBCHODY 230. ROCZNICY UCHWALENIA KONSTYTUCJI 3 MAJA
Fotogalerie i podsumowanie wydarzeń z obchodów Dnia Polonii i Polak za Granicą w Wilnie ŚWIĘTO POLAKÓW W WILNIE
Historie miłosne par polsko-litewskich ZARĘCZENI
