Polska objęła przewodnictwo Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

Na spotkaniu podsumowano roczną prezydencję Szwecji i przekazano przewodnictwo Polsce. Jak zapowiada MSZ, minister Rau oficjalnie zainauguruje polskie przewodnictwo i przedstawi jego priorytety 13 stycznia na posiedzeniu Stałej Rady OBWE w Wiedniu. 

Polska będzie współpracować w ramach tzw. trójki OBWE ze Szwecją – która kierowała pracami OBWE w 2021 r. – oraz Macedonią Północną, która obejmie przewodnictwo w 2023 r. Polska objęła przewodnictwo w OBWE na mocy decyzji Rady Ministerialnej OBWE w Bratysławie z 5 grudnia 2019 r. i będzie sprawować tę funkcję po raz 2. w historii. Po raz 1. Polska przewodniczyła Organizacji w roku 1998. 

W połowie lipca w Wiedniu podczas posiedzenia Stałej Rady OBWE minister Rau mówił, że Polska podczas prezydencji chce zabiegać o stabilność i bezpieczeństwo w regionie. Podkreślał, że jednym z ekstremalnych i aktualnych wyzwań w obszarze europejskiego bezpieczeństwa jest rozwiązanie konfliktu na Ukrainie. 

Zwrócił również uwagę na tzw. zamrożone konflikty, wśród których wymienił m.in. sytuację na Białorusi, w Mołdawii, Gruzji i konflikt między Armenią i Azerbejdżanem. W ocenie ministra Polska obejmuje przewodnictwo w OBWE w bardzo trudnym czasie. 

Polskie priorytety sprowadzać się mają do tzw. trzech wymiarów czy też trzech koszyków działalności OBWE. 

„Pierwszy to sfera konfliktów wojskowych i politycznych, drugi to kwestie ekonomiczne, a trzeci to prawa człowieka” – mówił w Wiedniu szef polskiej dyplomacji. 

„To, co jest dla polskiego przewodnictwa najistotniejsze, sprowadza się do poszukiwania sposobów przede wszystkim ulżenia cywilom, którzy są poszkodowani w wyniku przedłużających się, nierozwiązanych konfliktów. Szczególnie chodzi nam o osoby najbardziej dotknięte takimi konfliktami – kobiety, dzieci, ludzi starszych, niepełnosprawnych” – podkreślał Rau. 

Według niego do tej pory kwestie te pojawiały się w działalności OBWE, ale nigdy nie zostały określone jako priorytety. 

„I właśnie do tego będziemy dążyć. Będę się starał, żeby to była taka myśl przewodnia polskiej prezydencji” – zapowiadał minister. 

OBWE skupia 57 państw, w których mieszka ponad miliard ludzi. Oprócz krajów europejskich do Organizacji należą: USA, Kanada, Mongolia oraz położone w Azji Centralnej państwa powstałe po rozpadzie ZSRR: Uzbekistan, Kazachstan, Tadżykistan, Kirgistan i Turkmenistan. 

Geneza Organizacji wywodzi się z Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w Helsinkach w 1975 r. Formalna decyzja o przekształceniu KBWE w OBWE została podjęta podczas szczytu w Budapeszcie w 1994 r. 

Prace OBWE koncentrują się na 3 wymiarach: polityczno-wojskowym, ekonomiczno-środowiskowym oraz ludzkim, które wspólnie tworzą unikalną dla OBWE wszechstronną koncepcję bezpieczeństwa.