Podczas mszy na placu Świętego Piotra w niedzielę papież Franciszek ogłosił błogosławionym Jana Pawła I, który stał na czele Kościoła przez 33 dni: od 26 sierpnia do 28 września 1978 r. „Był pasterzem łagodnym i pokornym” – powiedział papież w homilii.
Zwraca się uwagę na dwie nowości niedzielnej mszy beatyfikacyjnej; wystawioną w jej trakcie relikwią nie był fragment ciała ani ubioru błogosławionego, ale jego rękopis z 1956 r., zaś portret Jana Pawła I, odsłonięty na frontonie bazyliki wykonał artysta z Chin Yan Zhang. Po raz pierwszy zadanie to powierzono chińskiemu artyście.
W mszy uczestniczyło około 25 tysięcy osób; obecny był prezydent Włoch Sergio Mattarella. Papież Jan Paweł I zmarły 44 lata temu, był jak dotychczas ostatnim papieżem Włochem.
W homilii Franciszek mówił, że nowy błogosławiony żył „w radości Ewangelii, bez kompromisów, miłując do końca”.
„Uosabiał ubóstwo ucznia” Jezusa – dodał papież. Jak zauważył, polega to nie tylko „na oderwaniu się od dóbr materialnych, ale przede wszystkim na przezwyciężeniu pokusy, by umieszczać siebie w centrum i szukać własnej chwały”.
Franciszek przywołał słowa Jana Pawła I z audiencji generalnej: „Pan tak bardzo polecił: bądźcie pokorni. Nawet jeśli dokonałeś wielkich rzeczy, powiedz: sługami nieużytecznymi jesteśmy”.
„Podążając za wzorem Jezusa, był pasterzem łagodnym i pokornym” – zaznaczył.
Franciszek podkreślił: „Uśmiechem papież Luciano zdołał przekazywać dobroć Boga. Piękny jest Kościół z obliczem radosnym, pogodnym, uśmiechniętym, który nigdy nie zamyka drzwi, nie jątrzy serc, nie narzeka i nie żywi urazy, nie jest zagniewany i niecierpliwy, nie jest odpychający, nie cierpi z powodu nostalgii za przeszłością”.
Przed końcową modlitwą Anioł Pański papież modlił się o dar pokoju na świecie; zwłaszcza – jak dodał – na „udręczonej Ukrainie”.
Pontyfikat Jana Pawła I był 10. najkrótszym w dziejach Kościoła.
Albino Luciani, urodził się 17 października 1912 r. w miejscowości Forno di Canale koło Belluno w regionie Wenecja Euganejska na północy Włoch.
Święcenia kapłańskie otrzymał w wieku 23 lat i został wikariuszem w swojej rodzinnej miejscowości, a potem w pobliskim miasteczku Agordo, gdzie uczył religii.
W wieku 25 lat był już wicerektorem seminarium duchownego w Belluno.
Po wojnie ksiądz Luciani zrobił doktorat z teologii na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie i wrócił w swoje rodzinne strony kontynuować pracę duszpasterską.
W 1958 r. został mianowany przez Jana XXIII biskupem diecezji Vittorio Veneto.
Lata posługi biskupiej spędził, odwiedzając między innymi placówki dla chorych, nosił prostą kapłańską sutannę.
Biskup Luciani wziął udział w Soborze Watykańskim II w latach 1962–1965.
W 1969 r. papież Paweł VI mianował go patriarchą Wenecji. Dwa lata później został wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Włoch; był nim do 1975 r.
W 1973 r. otrzymał od Pawła VI godność kardynała.
Po śmierci Pawła VI 6 sierpnia 1978 r. kardynał Luciani opuścił Wenecję i pojechał na konklawe przekonany, że – jak sam mówił – „nie grozi” mu wybór.
Wybrany został szybko, w drugim dniu konklawe 26 sierpnia.
Jako pierwszy papież w historii przyjął dwa imiona, co było nawiązaniem do jego dwóch poprzedników: Jana XXIII i Pawła VI.
„Nie mam mądrości serca papieża Jana ani przygotowania i kultury papieża Pawła, ale jestem na ich miejscu, muszę więc starać się służyć Kościołowi” – powiedział wiernym po wyborze.
Jego pontyfikat od pierwszych chwil charakteryzowała zmiana stylu. Przede wszystkim zrezygnował z koronacji tiarą, co było symbolem zrzeczenia się wszelkiej innej władzy oprócz duchowej, i zastąpił ją mszą inaugurującą pontyfikat. Odbyła się ona 3 września 1978 r.
Jako cele pontyfikatu wyznaczył sobie odnowę Kościoła w duchu Soboru Watykańskiego II, zrewidowanie prawa kanonicznego, przypominanie Kościołowi o jego obowiązku głoszenia Ewangelii, promowanie jego jedności, a także dialogu, zachęcanie do pokoju i sprawiedliwości społecznej.
Wśród wiernych zaskarbił sobie przydomek Papieża Uśmiechu. Zwracano uwagę na jego pokorę, nieśmiałość i prostotę wypowiedzi.
Wygłosił 11 przemówień i homilii, cztery razy spotkał się z wiernymi na audiencji generalnej i pięć razy na modlitwie Anioł Pański.
Zmarł nagle 28 września 1978 r., po 33 dniach pontyfikatu. Rano dwie zakonnice znalazły go martwego w papieskim apartamencie w Pałacu Apostolskim. Lekarz stwierdził zawał. Jego nagła śmierć wywołała lawinę domysłów i sensacyjnych spekulacji, które zostały wielokrotnie zdementowane w ciągu 44 lat, jakie mijają od jego śmierci.
Proces beatyfikacyjny Jana Pawła I został otwarty w jego rodzinnej diecezji Belluno w 2003 r., a więc za pontyfikatu jego bezpośredniego następcy św. Jana Pawła II. Jednym ze świadków w procesie kanonicznym, który złożył zeznania, był Benedykt XVI.
W 2017 r. Franciszek ogłosił dekret o heroiczności cnót papieża. Następnie zaaprobował dekret o uznaniu cudu uzdrowienia za wstawiennictwem kandydata na ołtarze. Miało do tego dojść w 2011 r. w Buenos Aires w Argentynie, a sprawa dotyczy niewytłumaczalnego z medycznego punktu widzenia uzdrowienia 11-latki z ciężkiej formy encefalopatii. Młoda Argentynka o imieniu Candela nie była na mszy z powodu kontuzji nogi.
Albino Luciani, jest piątym papieżem z XX wieku wyniesionym na ołtarze, po św. Piusie X, św. Janie XXIII, św. Pawle VI i św. Janie Pawle II.
źródło: PAP, fot. Getty Images/Anadolu Agency/Riccardo De Luca
Więcej na ten temat
