Dzisiaj, 5 października, na Litwie obchodzimy Dzień Nauczyciela. Tego dnia uczniowie składają swoim nauczycielom życzenia, rodzice kupują kwiaty, by podziękować za naukę ich dzieci, a Ci, co szkołę mają dawno za sobą, wspominają swoich nauczycieli i relacje, które udało się z nimi stworzyć.
Nauczyciele odgrywają ważną rolę w edukacji dzieci i młodzieży. Biorą odpowiedzialność nie tylko za jakość nauczania, ale również uczestniczą w ich codziennych przeżyciach, szkolnych problemach, widzą lepsze i gorsze nastroje.
Od nauczycieli wymaga się nie tylko merytorycznego przekazania wiedzy, ale również wielu sił, energii, zaangażowania psychicznego. Młodsze dzieci potrzebują więcej uwagi i czasu, a starszacy częściej potrzebują odpowiedniego słowa i wsparcia. Wiele dają z siebie, często nie otrzymując nic w zamian.
Tak, to jest trudny zawód, wymagający i zdecydowanie należących do tych, gdzie jest potrzebne powołanie. Wspominając swoich nauczycieli, dostrzegam, że w zasadzie to nie wszyscy nauczyciele powinni ten zawód wykonywać. Dlaczego wykonują tę pracę? Może po latach pracy dopadło ich wypalenie zawodowe, dlatego zgubili swoją wrażliwość do uczniów? Może przestali się w tym zakresie rozwijać? Nie wiem, ale wiem, jakie cechy mieli w sobie nauczyciele, których 9 lat po ukończeniu szkoły wspominam z wdzięcznością i wzruszeniem.
Dobry nauczyciel, czyli jaki?
· Przede wszystkim empatyczny i z dobrym sercem. Dziecko czy nastolatek w pierwszej kolejności jest człowiekiem i należy mu się szacunek. Poniżanie czy porównywanie dzieci, szczególnie z racji gorszych ocen, przez nauczyciela jest upokarzające, głupie, nierozsądne, a dla dziecka bolesne i pozostawiające ślad na jego psychice. Wszystkie dzieci się różnią, mają różne zdolności i problemy. Nauczyciel, który tego nie dostrzega i jedynie myśli o swoim przedmiocie, powinien zastanowić się, dlaczego jeszcze pracuje w tym zawodzie.
· Dobry nauczyciel szanuje każde dziecko i w równy sposób traktuje osobę znającą jego przedmiot na 10 i na 4. Szacunek wyraża się nie tylko w relacjach nauczyciela z każdym uczniem, ale również w niewywyższaniu się przed uczniami. Największym sentymentem i szacunkiem darzę tych nauczycieli, którzy w szkole mieli podejście do wychowanków jak do równych sobie istot ludzkich. Tacy nauczyciele swój szacunek okazywali w dojrzałej rozmowie, rozsądnym zadawaniu pracy domowej oraz braniu pod uwagę zdania i potrzeb ucznia. Gdy nauczyciel pokazywał, że słyszy i szanuje, dostawał szacunek każdego z klasy dużo częściej niż nauczyciel, który pokazywał, że jest najważniejszy i liczy się tylko jego zdanie.
· Taki nauczyciel inwestuje w nieustanny rozwój w swojej dziedzinie oraz w podstawową wiedzę psychologiczną – konieczność w byciu „współczesnym”, dobrym nauczycielem. Zmieniają się czasy, a razem z nimi dzieci, ich zrozumienie świata, wrażliwość, sposoby ich nauczania. Oczywiście za przekazanie tej wiedzy powinien być odpowiedzialny sam system nauczania w państwie, natomiast gdy tak nie jest, warto uzupełniać tę wiedzę we własnym zakresie.
· Dobry nauczyciel wspiera swoich uczniów. Wspiera wszystkich, nie tylko tych celujących. Wspiera nie tylko w nauce swojego przedmiotu, ale też dobrym słowem. Obserwując swoich uczniów i nie będąc w stosunku do nich obojętnym, każdy nauczyciel zauważy, kto tego wsparcia potrzebuje. Czasem wystarczy tylko kilka słów albo jedno pytanie: czy mogę ci pomóc, bo widzę, że coś ci dokucza?
Poniżej zostawiam kilka wspaniałych cytatów o zawodzie nauczyciela:
„Prawdziwy nauczyciel broni uczniów przed swoim wpływem. Zachęca raczej do wiary w siebie. Kieruje ich wzrok nie na swoją osobę, ale na tego ducha, który jemu samemu daje siłę”. (A.B. Alcott)
„Nauczyciel postrzega ucznia jako całość, pomagając mu budować pewność siebie i podnosząc jego samoocenę”. (B. Cage)
„Gdy uczeń osiąga coś dzięki nauczycielowi, nauczyciel również czegoś się uczy”. (P. Coelho)
„Nauczyciel widzi więcej niż tylko twarze dzieci – stara się zobaczyć ich dusze”. (B. Cage)
Drodzy nauczyciele – my, byli i teraźniejsi uczniowie, rodzice – cenimy waszą pracę i życzymy Wam jak najwięcej zdrowia, zapału i pasji do swojego zawodu, miłości w życiu osobistym oraz do własnej pracy. Bądźcie przykładem i nie zapominajcie dbać o siebie. Tylko dbając o swoje samopoczucie, będziecie mogli pomagać uczniom.
