Operacja „Ostra Brama” – kilkudniowa walka o wyzwolenie Wilna spod okupacji niemieckiej, którą 7 lipca rozpoczęły oddziały Armii Krajowej. Choć celem tej wojskowej operacji było także wystąpienie wobec Armii Czerwonej, Sowieci wsparli żołnierzy AK w starciach z hitlerowcami. Cel udało się zrealizować, ale sukces szybko zamienił się w porażkę. Czerwonoarmiści rozpoczęli masowe aresztowania oficerów i żołnierzy Armii Krajowej. W czasie najbliższego weekendu na Wileńszczyźnie nie brakuje wydarzeń upamiętniających to operację.