Wileńskie Gimnazjum im. Władysława Syrokomli z polskim językiem nauczania obchodzi w tym roku 70 lat istnienia. O sukcesach szkoły i wyzwaniach opowiada dyrektorka Helena Marcinkiewicz.
Anna Pieszko: Jak ocenia Pani znaczenie tych kilkudziesięciu lat działalności placówki dla polskiej społeczności?
Helena Marcinkiewicz: Najważniejszą rolą polskiej placówki oświatowej jest to, że uczniowie mogą się uczyć w języku ojczystym. Szkoła nie jest jedynie miejscem zdobywania wiedzy, ale instytucją przekazującą tradycje i wartości, tętniącą życiem i kształtującą świadomość młodego pokolenia.
Uczniowie, rodzice, grono pedagogiczne, personel techniczny – wszyscy tworzą jedną wspólnotę gimnazjum o wielopokoleniowych więzach, trwałych tradycjach i swoistej kulturze.
W jaki sposób jest realizowana misja szkoły?
Gimnazjum zapewnia wychowanie przedszkolne oraz jakościową edukację na poziomie szkoły początkowej, podstawowej i średniej, realizując elementy Koncepcji Kształcenia Humanistycznej Kultury poprzez Sztukę.
Tworzy warunki nie tylko do odkrywania własnej indywidualności, ale także do rozwoju osobowości twórczej, zdolnej do skutecznego funkcjonowania we współczesnym świecie.
Natomiast historia szkoły rozpoczyna się od 1954 roku, kiedy awansowała do miana szkoły średniej i nadano jej numer 19. Wtedy wszyscy mówiliśmy: jesteśmy z „dziewiętnastki” albo pracujemy w „dziewiętnastce”.
W roku 1989 szkole nadano imię poety epoki romantyzmu Władysława Syrokomli. W 2016 roku odbyła się akredytacja i szkole przyznano status długiego gimnazjum.
Szkoła dzisiaj. Czym może się pochwalić, jakie są najmocniejsze strony Gimnazjum im. Władysława Syrokomli?
Cieszymy się, że mimo niżu demograficznego liczba uczniów nie maleje. Mamy w tym roku trzy pierwsze klasy, w których uczy się 64 uczniów i dwie grupy przygotowawcze, więc prawie setka uczniów przyszła w tym roku do gimnazjum.
To świadczy o tym, że szkoła jest konkurencyjna. W tym roku szkolnym uczy się ogółem 836 uczniów. W ciągu 70 lat szkołę ukończyło 4049 maturzystów 66 promocji.
Miarą sukcesu szkoły są bez wątpienia jej absolwenci, którzy potrafią odnaleźć się w życiu dorosłym i są żywym dowodem, że szkoła nie tylko uczy, ale też wychowuje i inspiruje.
Jesteśmy dumni, że wśród naszych absolwentów są osoby, które zajmują w państwie znaczące stanowiska. Nasz absolwent Tomas Tomilinas jest posłem na Sejm Republiki Litewskiej. Naszą szkołę ukończył Jarosław Niewierowicz, były doradca prezydenta Republiki Litewskiej, były minister energetyki, który obecnie jest członkiem Rady Nadzorczej Narodowego Operatora Energetyki Atomowej Enerhoatom.
Absolwentka Ewelina Danowska jest dyrektorką do spraw rozwoju w regionie Europy i Ameryki Łacińskiej w firmie Ericsson. Dr hab. Elżbieta Kuzborska-Pacha jest doradczynią prawną w biurze Wysokiego Komisarza OBWE ds. mniejszości narodowych.
Wśród absolwentów mamy też wielu sędziów, adwokatów, pracowników prokuratury, pracowników wymiaru sprawiedliwości. Szkołę ukończyło wielu obecnych lekarzy: to Dariusz Żybort, prof. Żana Bumbulienė, dr nauk medycznych Danuta Wasilewska, dr medycyny Angela Zubol, dr Barbara Komarowska.
Szczycimy się licznymi powołaniami kapłańskimi – wśród naszych absolwentów są tacy księża, jak ks. Edward Rynkiewicz, ks. Daniel Narkun, ks. Tadeusz Matulaniec, ks. Andrzej Andrzejewski, ks. Mirosław Ulewicz, śp. ks. Kazimierz Gwozdowicz.
Wielu absolwentów pracuje jako dziennikarze: Mirosław Juchniewicz, Renata Widtmann, Edwin Wasiukiewicz, Małgorzata Kozicz, Aneta Kurowska, Kotryna Bogdziun.
Możemy też wymienić bardzo wielu absolwentów znanych jako wykładowcy wyższych uczelni na Litwie. Jest to doktor nauk humanistycznych Kinga Geben, doktor prawa Katarzyna Bogdziewicz, wykładowczyni Anna Ruskań, Gražina Čiuladienė. Ta lista powszechnie znanych osobowości jest bardzo, bardzo długa.
Jak wypadli tegoroczni absolwenci na maturze?
Cieszymy się, że po długiej przerwie nasi maturzyści składali państwowy egzamin z języka polskiego i złożyli go bardzo pomyślnie. Wszyscy otrzymali świadectwa dojrzałości. Cieszymy się, że tegoroczni maturzyści w 81 procentach dostali się na wymarzone studia, zarówno tutaj na Litwie, jak i za granicą. To bardzo dobry rezultat.
Szkoła to nie tylko realizowanie programu nauczania, ale też możliwości rozwijania zdolności, zainteresowań, pasji uczniów. Jak wygląda życie pozalekcyjne w szkole?
Od początku istnienia szkoły trwała ożywiona działalność pozalekcyjna. Niewątpliwie naszą wspaniałą wizytówką jest zespół „Wilenka” – pierwszy na Litwie, najstarszy polski dziecięco-młodzieżowy zespół pieśni i tańca.
Obchodził on niedawno swoje 50-lecie i właściwie trudno o nim powiedzieć dzisiaj, że jest to dziecięcy zespół, ponieważ uczęszczają do niego również nasi absolwenci i bardzo często w rozmaitych koncertach uczestniczą nie tylko uczniowie, ale również ich rodzice.
„Wilenka” stała się ogromną rodziną i powiedziałabym, że to już szkoła w szkole, w której dzieci uczą się motywacji, kultury, tolerancji i empatii.
Ponadto nasi uczniowie mają możliwość rozwoju w różnych kółkach pozalekcyjnych: teatralnym, technologii informacyjnych, plastycznym, języka litewskiego, karate, tanecznym, matematyki mentalnej, gimnastyki artystycznej.
Cieszymy się też z osiągnięć sportowych, szczególnie w piłce nożnej. Uczniowie grają w szachy, warcaby. Mamy duży stadion, na którym jest siedem boisk, dwie sale sportowe, tak więc są stworzone warunki, by jak największa liczba uczniów mogła korzystać z dobrodziejstw ruchu. Szkole przyznano statut Zdrowej i Aktywnej Szkoły.
W gimnazjum działa również męska drużyna harcerska „Trop” i dwie żeńskie drużyny „Pasieka” i „Delta”. Bardzo często są u nas organizowane rozmaite kominki i zjazdy harcerzy z całej Litwy.
Bardzo cieszymy się, że nasza absolwentka Alina Ewelina Kieżun, przewodnicząca Związku Harcerstwa na Litwie, weszła w skład Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Marszałku Senatu RP.
System edukacji na Litwie nieustannie znajduje się w fazie reformy. Z jakimi problemami stykają się dziś nauczyciele?
Dotkliwie odczuwamy brak podręczników w klasach początkowych, jak też i w starszych. Bez wątpienia to utrudnia nauczycielom szykowanie się do lekcji, więc mają bardzo duże obciążenie.
Stałe zmiany w systemie oświatowym, zmieniające się kilka razy do roku plany kształcenia – to wszystko utrudnia pracę. Szkoła musi organizować wiele sprawdzianów: testy standaryzowane dla uczniów klas czwartych i ósmych, potem sprawdziany dla uczniów klas dziesiątych.
W ubiegłym roku szkolnym sprawdziany pośrednie dla klas 11 spowodowały wiele napięcia i stresu. Podczas procesu nauczania nauczyciele musieli sprawdzać te prace i jednocześnie prowadzić lekcje, co naprawdę było bardzo trudne do wykonania.
Jakie metamorfozy przeszedł sam budynek szkoły?
W ciągu 70 lat szkoła stale się zmieniała, a po renowacji w latach 2018–2021 jest w ogóle nie do poznania. Odnowiono elewację budynku, przeprowadzono wymianę systemów inżynieryjnych.
Cieszymy się, że w szkole został zainstalowany system chłodniczy w pracowniach. Mamy dwie windy dla osób z niepełnosprawnościami, wyremontowaną stołówkę szkolną wyposażoną w nowe urządzenia.
Mamy nowoczesne pracownie wyposażone w rzutniki i tablice interaktywne, laboratorium nauk przyrodniczych, innowacyjne laboratorium FabLab z 3D drukarką, wyremontowano sale sportowe.
Czy obchody jubileuszu zapowiadają się hucznie?
Cały rok 2024 mija nam jubileuszowo. Realizujemy projekt „Szkoła dawniej, dzisiaj, w przyszłości”. Poświęciliśmy jubileuszowi festyn rodzinny, który odbył się na wiosnę. Organizowaliśmy turniej piłki nożnej obecnych uczniów z kilkoma promocjami absolwentów. Trwa konkurs twórczy „Dziękujemy, szkoło!”.
4 października o godz. 10 w kościele pw. św. Rafała Archanioła odbędzie się msza dziękczynna za całą społeczność szkolną: nauczycieli obecnych, seniorów, uczniów, rodziców, opiekunów, przyjaciół szkoły. Mszę świętą będą celebrować nasi absolwenci, księża Edward Rynkiewicz, ks. Andrzej Andrzejewski, ks. Mirosław Ulewicz.
O 14 godz. w Domu Kultury Polskiej odbędzie się uroczysta gala. Zaproszeni są absolwenci z różnych promocji, seniorzy, nauczyciele, pracownicy gimnazjum, komitety rodzicielskie, przyjaciele szkoły i oczywiście uczniowie.
Imprezy i konkursy dla uczniów będą trwać aż do końca grudnia. Wtedy odbędzie się podsumowanie naszego projektu – zostanie wyświetlony film poświęcony 70-leciu naszego gimnazjum.
