Były minister spraw zagranicznych Gabrielius Landsbergis został we wtorek na Tajwanie uhonorowany za wkład w zacieśnianie relacji między Wilnem a Tajpej.
„Serdecznie dziękuję mieszkańcom Tajwanu i jego prezydentowi Lai Ching-te. (...) Będę z wami, ilekroć będziecie tego potrzebować, Tajwanie” – napisał były lider konserwatystów na platformie społecznościowej „X”.
Prezydent Tajwanu, Lai Ching-te, wręczając nagrodę Landsbergisowi, podkreślił, że były litewski minister „stanowczo wspierał Tajwan, pozostając niezłomnym obrońcą demokratycznych wartości”.
W oświadczeniu prezydent Tajwanu wyraził nadzieję na dalszą współpracę Litwy z Tajwanem w obszarach gospodarki, handlu, technologii oraz na wspólne działania na rzecz wolności i demokracji. „W imieniu narodu Tajwanu dziękuję za jego rolę w zacieśnianiu relacji między Tajwanem a Litwą” – powiedział Lai Ching-te.
W ceremonii wręczenia nagrody uczestniczyli również żona Landsbergisa, Austėja Landsbergienė, oraz litewski przedstawiciel na Tajwanie, Paulius Lukauskas.
Podczas wizyty, która potrwa do czwartku, Landsbergis spotka się z przedstawicielami władz Tajwanu oraz wygłosi wykład na Tajwańskim Uniwersytecie Narodowym na temat perspektyw litewsko-tajwańskich relacji i lekcji z wojny w Ukrainie.
Relacje Litwa-Tajwan a stosunki z Chinami
Za kadencji Gabrieliusa Landsbergisa litewska dyplomacja zacieśniła współpracę z Tajwanem, co spowodowało pogorszenie relacji z Chinami.
Po otwarciu Biura Przedstawicielskiego Tajwanu w Wilnie w 2021 roku Pekin ograniczył swoje przedstawicielstwo dyplomatyczne na Litwie i wprowadził restrykcje handlowe. Biuro w Wilnie zostało nazwane „Przedstawicielstwem Tajwańczyków” w językach litewskim i angielskim, podczas gdy w języku chińskim używa się określenia „Tajwan”.
Chiny, które uznają Tajwan za część swojego terytorium, oskarżyły Litwę o „poważne naruszenie zasady jednych Chin”.
Nowy litewski rząd pod przewodnictwem socjaldemokraty Gintautasa Paluckasa w swoim programie określił Chiny jako „rosnące wyzwanie” dla litewskiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Rząd zapowiedział także rozwijanie relacji gospodarczych i kulturalnych z Tajwanem.
Premier oraz prezydent Gitanas Nausėda wyrazili poparcie dla normalizacji stosunków z Chinami, ale podkreślili, że będzie to proces trudny i wymagający.