Minister transportu i komunikacji Litwy, Eugenijus Sabutis, wyraził przekonanie, że zbudowanie europejskiej linii kolejowej Rail Baltica łączącej Litwę z Polską jest możliwe do zrealizowania w terminie do 2030 roku. Jak podkreśla minister, połączenie to ma kluczowe znaczenie dla mobilności wojskowej oraz zapewnienia bezpieczeństwa narodowego. W przeciwieństwie do Litwy i Polski, Łotwa i Estonia mogą zmagać się z większymi opóźnieniami w realizacji projektu.
Priorytety Litwy i Polski
„Przede wszystkim musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy zrealizowanie tego projektu na odcinku łączącym Polskę i Litwę jest realne” – podkreślił Sabutis podczas rozmowy z radiem Žinių radijas. Minister zaznaczył, że jego kraj koncentruje się na osiągnięciu gotowości linii kolejowej przynajmniej na terytorium Litwy do 2030 roku.
„Dla Litwy kluczowe jest, aby projekt został ukończony na naszym odcinku w wyznaczonym czasie” – dodał minister, wskazując na strategiczne znaczenie tego przedsięwzięcia w kontekście zarówno transportu cywilnego, jak i wojskowego.
Kolej jako element bezpieczeństwa narodowego
Sabutis podkreśla, że Rail Baltica to projekt nie tylko infrastrukturalny, ale przede wszystkim kluczowy dla bezpieczeństwa narodowego regionu. „Patrzymy na to głównie przez pryzmat bezpieczeństwa narodowego. Zarówno ja, jak i prezydent Litwy wielokrotnie akcentowaliśmy, że priorytetem jest możliwość transportu wojskowego. Rok 2030 wyznacza granicę, którą musimy zrealizować” – powiedział Sabutis.
Wyzwania w regionalnej współpracy
Minister poinformował również, że dotychczas nie przeprowadził szczegółowych rozmów z przedstawicielami Łotwy i Estonii na temat strategicznego projektu. „Nie miałem jeszcze okazji do szerszej dyskusji z moimi odpowiednikami z Łotwy i Estonii. Prowadziliśmy jedynie wstępne rozmowy telefoniczne. Spotkania w tej sprawie są jednak zaplanowane, a Rail Baltica będzie kluczowym tematem rozmów” – zapowiedział Sabutis.
Opóźnienia i wyzwania finansowe
Realizacja Rail Baltica boryka się z poważnymi wyzwaniami w innych krajach bałtyckich. Na Łotwie w grudniu 2023 roku prokuratura rozpoczęła śledztwo w sprawie potencjalnego niewłaściwego gospodarowania środkami publicznymi przeznaczonymi na projekt. W wyniku rażących zaniedbań oraz niezatwierdzonych zmian w planach koszty budowy wzrosły czterokrotnie – z planowanych 6 mld EUR do niemal 24 mld EUR.
Pierwotnie zakładano, że Rail Baltica zostanie ukończona w 2025 roku. Jednak z powodu rosnących kosztów i opóźnień realizację przesunięto na rok 2030.
Nowa sieć dla regionu
Projekt Rail Baltica ma na celu zintegrowanie państw bałtyckich z europejską siecią kolejową. Obecnie Estonia, Łotwa i Litwa korzystają z szerokotorowej infrastruktury, sięgającej czasów radzieckich. Wdrożenie Rail Baltica ma zwiększyć możliwości handlowe i logistyczne regionu zamieszkałego przez ok. 6 mln ludzi.
Ambitny projekt symbolizuje współpracę między krajami bałtyckimi i ich dążenie do pogłębienia integracji z Europą Zachodnią, jednocześnie odpowiadając na współczesne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i mobilności.
