W Centrum Kultury w Rudominie otwarta została wystawa „Ocalałe dziecko litewskich Żydów opowiada o Zagładzie". Przygotowana została ona przez Muzeum Historii Żydów im. Gaona Wileńskiego.
Wystawa, której kuratorką jest Danutė Selčinskaja, poświęcona została pamięci dzieci żydowskich zamordowanych w czasie Holokaustu, a także całych i tych, którzy z narażeniem życia udzielili im pomocy. Ekspozycja zawiera autentyczne świadectwa, fotografie, wzruszające wspomnienia świadków Zagłady i jak podkreśla kuratorka, w znaczący sposób przyczyniają się do kształtowania ważnych także dzisiaj wartości.
Wystawa została otwarta 14 marca, a więc w czasie, gdy zarówno Polacy, jak i Litwini przypominają o bohaterstwie tych, którzy narażali własne życie ratując Żydów. 15 marca na Litwie obchodzony jest Dzień Pamięci Rautujących Litewskich Żydów, natomiast 24 marca Polacy obchodzą Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Warto zauważyć, że z Rudominą związane są losy co najmniej dwóch spośród Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, którzy za pomoc udzieloną Żydom zapłacili życiem.
Nieopodal, w Porudominie za pomoc żydowskiemu dziecku została zamordowana w 1943 r. Polina Tarasewicz. Udało się jej uratować Anatolija Kasinskiego (przed wojną nazywał się Kazriel Bernan), który zatroszczył się o to, by jego wybawicielka została upamiętniona. Polinie Tarasewicz przyznano najwyższe izraelskie odznaczenie nadawane nie Żydom – medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
W Rudominie działał natomiast litewski urzędnik, Juozas Rutkauskas. W czasie wojny pracował w wydziale paszportowym i dostarczał dokumenty wielu więźniom wileńskiego getta. Na podstawie aktu urodzenia swojej córki, Margarity Rutkauskaitė, uzyskał paszport dla swojej przedwojennej znajomej Żanny Ran, która opuściła okupowaną Litwę i pracowała jako tłumacz w mińskim oddziale centrali Rosenberga. Większość osób, którym Juozas Rutkauskas dostarczył paszporty, wyjechało do Niemiec jako robotnicy i przeżyło. Po likwidacji wileńskiego getta nie było dnia, by Żydzi nie ukrywali się w domu Juozasa Rutkauskasa. Niestety, w 1944 r. Gestapo go aresztowało i został zamordowany. Pamięć Juozasa Rutkauskasa została upamiętniona poprzez nazwanie jego imieniem ulicy w Wilnie.
Organizator wystawy: Centrum Kultury w Rudominie. Partner: Muzeum Historii Żydów im. Gaona Wileńskiego. Wystawę można oglądać w Centrum Kultury w Rudominie do końca marca 2025 r.
