Premier Litwy Gintautas Paluckas z wizytą w Estonii – rozmowy o obronności i współpracy transatlantyckiej

Po spotkaniu premier Litwy podkreślił, że jego kraj jest gotowy jak najszybciej wykorzystać nowe instrumenty Unii Europejskiej umożliwiające zwiększenie pożyczek na obronność. „Jesteśmy gotowi niezwłocznie zwiększyć inwestycje w obronność” – powiedział Paluckas. Obecnie Litwa przeznacza na obronność niemal 4% PKB, jednak do 2030 roku planuje zwiększyć ten poziom do 5–6% PKB rocznie.

Nowe możliwości finansowania obronności w UE

Komisja Europejska pracuje nad stworzeniem podstaw prawnych pozwalających państwom członkowskim na pożyczki powyżej progu 3% PKB określonego w kryteriach z Maastricht. Nowe regulacje umożliwią wyłączenie z deficytu nawet 1,5% PKB wydatków przeznaczonych na obronność.

Podczas rozmów estońsko-litewskich premier Paluckas podkreślił, że takie rozwiązanie to kluczowy atut nowego europejskiego planu obronnego, czyli Białej Księgi „Europejska obrona – przygotowanie do 2030 roku”. Dokument ten zakłada możliwość udzielenia państwom UE pożyczek na obronność w wysokości do 150 miliardów euro.

Współpraca obronna i rozwój przemysłu zbrojeniowego

Podczas wizyty w Estonii premier Litwy zaprosił zagraniczne firmy do tworzenia wspólnych przedsiębiorstw przemysłu obronnego na Litwie, co miałoby pomóc w obniżeniu kosztów uzbrojenia. „Musimy efektywnie wydawać środki na obronność. Dlatego Litwa intensywnie rozwija przemysł obronny i zaprasza międzynarodowych partnerów do współpracy” – powiedział Paluckas.

Litwa już współpracuje z niemieckim koncernem „Rheinmetall” w ramach spółki „Rheinmetall Defence Lithuania”, w której posiada 49% udziałów. W ramach tego projektu w 2027 roku w Radzwiliszkach ma ruszyć produkcja amunicji 155 mm. Fabryka zatrudni 150 osób i rocznie będzie wytwarzać dziesiątki tysięcy pocisków artyleryjskich.

Podczas swojej wizyty Paluckas podkreślił również kluczowe znaczenie relacji transatlantyckich dla bezpieczeństwa regionu bałtyckiego. Zapewnił, że nie widzi zagrożenia dla współpracy Litwy ze Stanami Zjednoczonymi, mimo różnych politycznych wypowiedzi w ostatnim czasie.

„Zachęcam, by nie tracić nadziei, mimo że w polityce padają różne, czasem dramatyczne wypowiedzi. W praktyce nasze stosunki z USA są stabilne i nie widzimy żadnych oznak ich osłabienia” – zaznaczył Paluckas.

Od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę Litwa konsekwentnie zwiększa wydatki na obronność. Od przyszłego roku planuje przeznaczać na ten cel 5–6% PKB, co zostało zatwierdzone przez litewską Radę Obrony Państwa.