Gestykulacja nauczyciela w trakcie wykładu lub lekcji nie pozostaje uczniom obojętna - dzięki niej mogą lepiej zapamiętywać i ugruntować wiadomości z zajęć - odkryli naukowcy z Uniwersytetów Kalifornijskiego i Georgii w Stanach Zjednoczonych.
Zapamiętanie nowych informacji może być trudne, szczególnie w przypadku tematów, w których nie jesteśmy ekspertami, lub którymi się nie interesujemy. Wiele zależy od nauczyciela, jednak jest też mnóstwo innych czynników, które mogą oddziaływać na naszą zdolność koncentracji i zapamiętywania materiału. W nowym badaniu zespół amerykańskich naukowców chciał się dowiedzieć, czy gesty rąk, jakie wykonują nauczyciele i wykładowcy, mogą pomóc uczniom i studentom w zapamiętaniu, zrozumieniu, oraz ułożeniu sobie nowo zdobytych informacji.
W tym celu badacze zaprojektowali dwa eksperymenty, w których skupili się na dwóch rodzajach ruchu rąk: gestach strukturalnych - wskazujących za pomocą ruchów dłoni w lewo lub w prawo, np. która z dwóch grup była aktualnie omawiana oraz gestów powierzchniowych, które ilustrowały cechy fizyczne omawianego przedmiotu.
W pierwszym eksperymencie 123 uczniom pokazano jeden z czterech filmów przedstawiających wykładowcę, który w trakcie prowadzonej lekcji dotyczącej parowców używał jednego, obu, lub żadnego z tych rodzajów gestów. Gesty strukturalne służyły do wskazania, czy omawiane były odpowiednio wschodnie czy zachodnie parowce, natomiast gesty powierzchniowe służyły do wskazywania cech fizycznych dotyczących np. głębokości kadłuba. Przykładowo, instruktor rozkładał lub składał ręce, aby zobrazować wielkość wybranej części statku.
Po zakończeniu lekcji sprawdzono, jak wiele udało się uczniom zapamiętać z wykładu. Ich zadaniem było napisanie podsumowania minionych zajęć i dopasowanie nowo zdobytych informacji do odpowiednich statków parowych. Uczniowie wypełnili również test, w którym wynajdywali powiązania między różnymi cechami parowca. Pytania tego typu uznano za odpowiednie do sprawdzenia, jak dobrze uczniowie uporządkowali sobie zdobytą wiedzę i czy potrafili logicznie powiązać ze sobą i skojarzyć nowe informacje.
Badacze zauważyli, że uczniowie, którzy słuchali i obserwowali nauczyciela wykonującego gesty strukturalne, uzyskiwali znacznie wyższe wyniki w testach - umieli lepiej wykorzystać nowo zdobyte informacje i szybciej je kojarzyli. Nie zauważono tego zjawiska w grupach, gdzie nauczyciel wykonywał jedynie gesty powierzchniowe, lub w ogóle nie gestykulował.
W drugim eksperymencie filmy były znacznie bardziej złożone - lekcje zawierały prawie dwa razy więcej informacji i znacznie więcej porównań niż wcześniejszy wykład. I tym razem potwierdziły się wcześniejsze rezultaty - po raz kolejny gesty strukturalne znacznie poprawiły wyniki uzyskane przez uczniów w testach. I podobnie jak wcześniej gesty powierzchniowe nie pomogły słuchaczom zapamiętać i zrozumieć więcej.
Naukowcy w swoich przyszłych badaniach planują sprawdzić, jak ten sposób nauczania uczniów można zastosować do innych gestów. Planują też dowiedzieć się, czy efekt ten można zastosować w sali lekcyjnej lub wykładowej, gdzie jest większe ryzyko rozproszenia uwagi.
źródło: PAP, fot. Getty Images/Joe Raedle
Więcej na ten temat
