Świąteczne wypieki „Unii kulinarnej”

Świąteczne wypieki Unii kulinarnej, fot. TVP Wilno
Świąteczne wypieki „Unii kulinarnej”, fot. TVP Wilno
podpis źródła zdjęcia

Święta Bożego Narodzenia to czas, który kojarzy się nam z radością, ciepłem rodzinnych spotkań i… niezapomnianymi smakami. Wśród nich szczególne miejsce zajmują wypieki – pachnące, złociste i pełne miłości. W tym artykule znajdziecie przepisy, które pozwolą Wam oczarować bliskich i przyjaciół – od klasycznych wypieków, które każdy zna i kocha, po nowoczesne interpretacje, idealne dla tych, którzy lubią odrobinę poeksperymentować.

Makowa panienka


Składniki: 


Ciasto: 

200 g zmielonego maku;

8 łyżek gorącej wody; 

250 g margaryny lub masła; 

1 szklanka cukru;

1,5 szklanki mąki pszennej; 

2 łyżeczki proszku do pieczenia; 

5 jajek;

Aromat migdałowy.


Warstwa brzoskwiniowa (nieobowiązkowo):

Brzoskwinie z puszki 800 g;

12 g żelatyny; 

60 ml wrzątku; 

5 łyżek soku z cytryny; 

Opcjonalnie cukier do smaku.


Krem: 

0,5 l mleka; 

0,5 szklanki cukru; 

2 łyżki mąki pszennej; 

2 łyżki mąki ziemniaczanej; 

250 g masła; 

Opakowanie cukru waniliowego (16 g); 

Łyżka aromatu migdałowego; 

Wiórki kokosowe lub płatki migdałowe do dekoracji. 


Sposób przygotowania


1. Zacznij od upieczenia blatów makowego ciasta. 


2. Najpierw wymieszaj mak z gorącą wodą. W oddzielnej misce wymieszaj mąkę z proszkiem do pieczenia. Zacznij ucierać mikserem masło z cukrem. Dodawaj stopniowo mak, aż masa się połączy. Miksuj ciasto dodając na zmianę jajko i kilka łyżek mąki. Rób tak aż dodasz wszystkie jajka i całą mąkę. 


3. Wlej zapach migdałowy i wymieszaj. Przełóż ciasto do blaszki (23x33) wyłożonej papierem do pieczenia. Piecz ok. 35 min. w 170°C. 


4. Gdy ciasto będzie się piec przygotuj warstwę brzoskwiniową. 


5. Brzoskwinie odsącz z syropu i zmiksuj blenderem. Żelatynę namocz w gorącej wodzie i mieszaj aż się dobrze rozpuści. Do brzoskwiń dodaj sok z cytryny i żelatynę i dokładnie wymieszaj. Spróbuj masę i w razie potrzeby dodaj cukier. Odstaw masę brzoskwiniową do lodówki. 


6. Zrób krem. Z pół litra mleka odlej około pół szklanki, a resztę zagotuj z cukrem i wanilią. Do odlanego mleka dodaj obie mąki i dokładnie wymieszaj. Gdy mleko się zagotuje zmniejsz gaz i wlej mieszankę mleka z mąkami, ciągle mieszając. 


7. Pogotuj krem około 2 minuty, mieszając, by się nie przypalił. Wystudź. Następnie ucieraj masło dodając po łyżce przestudzony krem i zapach migdałowy. 


8. Upieczone i wystudzone ciasto makowe przekrój na pół. Posmaruj ciasto masą brzoskwiniową, a na nią delikatnie rozsmaruj 4/5 kremu. Przykryj ciasto drugim blatem i posmaruj wierzch pozostałym kremem. 


9. Całość posyp wiórkami kokosowymi lub płatkami migdałowymi. Smacznego!

Makowa panienka, fot. TVP Wilno
Makowa panienka, fot. TVP Wilno

Bûche de Noël – rolada w kształcie polana


Składniki


Bezowe grzybki: 

1 białko;  

60 g cukru;  

Szczypta soli;

Kilka kostek czekolady. 


Biszkopt: 

4 jajka (osobno białka i żółtka);  

100 g cukru;  

1 łyżeczka pasty z wanilii; 

100 g mąki pszennej

30 g ciemnego kakao;

¾ łyżeczki proszku do pieczenia;  

40 g masła (roztopionego).  


Nadzienie: 

500 ml schłodzonej śmietanki 30%;  

125 g mascarpone;  

2 łyżeczki pasty z wanilii; 

2 łyżki cukru;  

70 g dżemu malinowego.  


Ganache (krem): 

200 ml śmietanki 30%; 

200 g czekolady deserowej.


Sposób przygotowania


1. Piekarnik nagrzej do temperatury 110°C. Blachę z wyposażenia piekarnika wyłóż papierem do pieczenia. 


2. Białko ubij ze szczyptą soli na pianę. Następnie stopniowo dodawaj cukier, ciągle ubijając, aż do uzyskania gęstej piany. Gotową masę przełóż do woreczka cukierniczego z okrągłą końcówką. 


3. Wyciskaj na blachę okrągłe porcje w różnych rozmiarach na kapelusze oraz stożki na nóżki. Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz około 60 minut. Po tym czasie wyłącz piekarnik, wyjmij beziki i pozostaw do wystudzenia. 


4. Czekoladę rozpuść, zanurzaj w niej stożki i łącz z kapeluszami, formując w ten sposób bezowe grzybki. Możesz ściąć odrobinę czubki stożków, aby łatwiej się przyczepiały. 


5. Piekarnik nagrzej do temperatury 170°C. Blachę z wyposażenia piekarnika lekko posmaruj masłem i wyłóż papierem do pieczenia.


6. Białka ubij na pianę, pod koniec ubijania dodawaj stopniowo cukier, ciągle ubijając, aż do uzyskania gęstej piany. 


7. Ciągle miksując, dodawaj kolejno żółtka, a potem pastę z wanilii.


8. Następnie dodaj rozpuszczone masło i wymieszaj. 


9. Mąkę wymieszaj z kakao i proszkiem do pieczenia. Dodaj do masy w dwóch turach, delikatnie mieszając do połączenia składników. 


10. Gotową masę wyłóż na blachę i równomiernie rozprowadź. Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz przez około 10-12 minut. 


11. Po tym czasie wyjmij ciasto, przełóż na ściereczkę, zdejmij papier do pieczenia i zawiń na kształt rolady, zaginając dłuższy bok w ściereczkę. Odłóż do wystudzenia. 


Przygotowanie nadzienia:


1. Schłodzoną śmietankę ubij z mascarpone, cukrem pudrem i pastą z wanilii na gęsty krem. 


2. Wystudzone ciasto delikatnie rozwiń ze ściereczki, posmaruj kremem, zostawiając około 2 cm wolnego brzegu. Następnie wyłóż wąski pasek dżemu malinowego. Zwiń roladę i odstaw do lodówki do schłodzenia. 


Ganache: 


1. Czekoladę połam i umieść w miseczce. Śmietankę zagotuj, zalej nią czekoladę, odstaw na 2 minuty, a następnie wymieszaj na jednolitą masę. Odstaw do wystudzenia i zgęstnienia. 


Dekoracja: 


1. Odetnij nierówne końce rolady. Następnie odkrój kawałek i ułóż go z boku, łącząc z roladą za pomocą czekoladowego ganache. Rolada ma przypominać polano. 


2. Posmaruj wierzch rolady za pomocą czekoladowego ganache w taki sposób, aby przypominał korę drzewa (pociągłymi ruchami np. przy użyciu metalowej szpatuły lub zaokrąglonego noża). Następnie przyczep bezowe grzybki i oprósz delikatnie kakao w kilku miejscach. 

Bûche de Noël, fot. TVP Wilno
Bûche de Noël, fot. TVP Wilno

Ciasto cytrynowe z makiem


Składniki


1 szklanka cukru (200 g)

2 łyżeczki skórki cytrynowej 

110 g masła

2 łyżki oleju roślinnego 

2 duże jajka 

sok z cytryny

1,5 szklanki mąki pszennej tortowej (250 g)

1 łyżeczka proszku do pieczenia 

1/2 łyżeczki soli 

1/2 szklanki mleka

2 łyżki maku


Glazura cytrynowa


1/3 szklanki cukru pudru 

2 łyżki soku z cytryny


Sposób przygotowania


1. W misce mieszamy cukier i skórkę cytrynową, pocierając je razem, aby uwolnić aromatyczne olejki cytrynowe. Dodajemy miękkie masło i olej i ubijamy całość, aż masa stanie się lekka i puszysta, o jasnożółty kolorze.


2. Dodajemy jajka jedno po drugim, za każdym razem mieszając. Kiedy masa stanie się puszysta, dodajemy sok z cytryny i mieszamy ponownie.


3. Przesiewamy mąkę, proszek do pieczenia i sól. Delikatnie mieszamy, aż przestaniemy widzieć ślady mąki. Dodajemy mleko i mieszamy trzepaczką, aż masa będzie gładka. Pod sam koniec dodajemy mak. Mieszamy.


4. Wykładamy papierem do pieczenia keksówkę. Przelewamy ciasto do formy, wyrównujemy i delikatnie stukamy, aby usunąć nadmiar pęcherzyków powietrza.


5. Pieczemy w nagrzanym do 160 stopni piekarniku (z termoobiegiem) przez 40-50 minut, aż wykałaczka włożona do ciasta wyjdzie czysta.


6. Jeszcze ciepłe ciasto nasączamy ponczem. Wyjmujemy ciasto z formy, usuwamy papier do pieczenia i odstawiamy do całkowitego ostygnięcia na kratce.


7. Przygotowujemy glazurę cytrynową: Mieszamy cukier puder z sokiem z cytryny i polewamy nią ciasto.

Ciasto cytrynowe z makiem, fot. TVP Wilno
Ciasto cytrynowe z makiem, fot. TVP Wilno

Drożdżówki z makiem


Składniki


500 g mąki pszennej

80 g cukru

10 g soli

30 g świeżych drożdży

250 ml mleka, ciepłego

80 g masła, roztopionego

3 duże jajka

1 łyżeczka ekstraktu waniliowego

skórka otarta z 1 cytryny


Składniki na nadzienie makowe:


200 g mielonego maku

100 g cukru

150 ml mleka

1 łyżka miodu

1 jajko

1 łyżeczka ekstraktu z wanilii

szczypta soli


Składniki na lukier:


150 g cukru pudru

2-3 łyżki soku z cytryny

1 łyżka wody


Sposób przygotowania


1. Ciasto drożdżowe .W małej misce rozkruszamy drożdże, dodajemy łyżkę cukru, 100 ml ciepłego mleka i odstawiamy na 10 minut, aż zacznie się pienić.


2. W dużej misce mieszamy mąkę, resztę cukru, sól, skórkę cytrynową i ekstrakt waniliowy. Dodajemy jajka, roztopione masło oraz spienione drożdże.


3. Wlewamy pozostałe ciepłe mleko i zagniatamy ciasto, aż będzie gładkie i elastyczne (około 10 minut). Przykrywamy ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce na około 1-1,5 godziny, aż podwoi objętość.


4. Nadzienie makowe. W rondlu zagotowujemy mleko z cukrem, a następnie dodajemy mielony mak, miód, jajko, ekstrakt waniliowy i sól. Gotujemy na małym ogniu przez około 5-7 minut, mieszając, aż masa zgęstnieje. Odstawiamy do ostudzenia.


5. Formowanie drożdżówek. Wyrośnięte ciasto dzielimy na dwie części. Każdą z nich wałkujemy na prostokąt o grubości około 5 mm.


6. Na rozwałkowanym cieście równomiernie rozkładamy nadzienie makowe. Zwijamy ciasno w roladę, a następnie kroimy na kawałki (około 4-5 cm). 


7. Układamy drożdżówki w formie wyłożonej papierem do pieczenia, zachowując odstępy. Odstawiamy pod przykryciem na 30 minut.


8. Pieczenie. Rozgrzewamy piekarnik do 180°C. Pieczemy drożdżówki przez 20-25 minut, aż będą złociste.


9. Lukier. W misce łączymy cukier puder z sokiem z cytryny i wodą, aż uzyskamy gładką, lejącą się konsystencję. Polewamy ostudzone drożdżówki lukrem.

Drożdżówki z makiem, fot. TVP Wilno
Drożdżówki z makiem, fot. TVP Wilno

Świąteczny makowiec


Składniki


600 g maku

150 g rodzynek

150 g suszonej żurawiny

50 g kandyzowanej skórki pomarańczy

150 g pestek słonecznika

400 g podprażonych orzechów (u nas migdały I laskowe)

150 g masła

1-1,5 szklanki miodu (warto regulować wg. własnego upodobania)

5 białek


Sposób przygotowania


1. Mak płuczemy na sicie pod zimną wodą, następnie przekładamy do garnka, zalewamy wodą i gotujemy na średnim ogniu przez ok. 40 min.


2. Ugotowany mak odsączamy na wyścielonym gazą sicie i odstawiamy na 20 min, aby wszystka woda ściekła.


3. W między czasie siekamy orzechy w mniejsze kawałki. 


4. Odsączony mak mielimy trzykrotnie w maszynce do mielenia przez najdrobniejsze sitko (tzw. makowe). Jak takiego drobnego sitka niema można zmielić mak za pomocą blendera ręcznego z nasadką miksującą, efekt jest bardzo podobny.


5. W rondelku topimy masło. Po tym dodajemy miód (1 szklanka), bakalie, pestki słonecznika, orzechy i ciągle mieszając podgrzewamy przez ok. 2-3 min.


6. Masę bakaliową dodajemy do zmielonego maku, mieszamy. Sprawdzamy czy masa jest dostatecznie słodka. Ja do swojej dodałem dodatkową pół szklanki miodu (miód wcześniej podgrzałem w rondelku).

Świąteczny makowiec, fot. TVP Wilno
Świąteczny makowiec, fot. TVP Wilno

Piernik świąteczny z powidłem śliwkowym 


Składniki


Powidło


1 kg śliwek

150 g cukru 

1 łyżka octu spirytusowego 


Piernik


3 jajka

250 g cukru trzcinowego

2 łyżki miodu

150 g masła

40 g gorzkiej czekolady

2 łyżki ciemnego kakao 

4 łyżki powidła śliwowego 

4 łyżeczki przyprawy korzennej 

1,5 łyżeczki proszku do pieczenia

Szklanka mąki pszennej

Szklanka mąki pełnoziarnistej

200 ml kawy zbożowej

50 ml mleka


Polewa 


100 g gorzkiej czekolady

150 ml śmietanki kremówki

1 łyżka masła


Sposób przygotowania 


1. Do dużego garnka z grubym dnem wrzucamy poczyszczone śliwki. Na to dodajemy cukier i ocet (ocet zapobiega przypalaniu się śliwek do dna garnka).


2. Smażymy powidło na małym ogniu przez ok. 1-3 godziny, aż będzie gęste. My takie powidło mamy przygotowane zawczasu. 


3. W misie łączymy masło, miód, gorzką czekoladę, kakao, przyprawy korzenne i podgrzewamy do połączenia się masy. 


4. Do takiej masy dodajemy jajka i krótko ubijamy.


5. Następnie przesiewamy mąkę, proszek do pieczenia i łączymy. 


6. Wlewamy kawę zbożową i mleko, a także dodajemy powidło. 


7. Wszystko dokładnie łączymy. 


8. Gotowe ciasto przelewamy do keksówki i pieczemy w rozgrzanym do 180 stopni piekarniku przez ok. 40-45 min. Gotowy piernik studzimy. 


9. Wystudzony piernik przekładamy powidłem. 


10. W rondelku łączymy wszystkie składniki polewy i taką polewą polewamy wystudzony i przełożony piernik.

Piernik świąteczny z powidłem śliwkowym, fot. TVP Wilno
Piernik świąteczny z powidłem śliwkowym, fot. TVP Wilno
źródło: TVP Wilno, fot. TVP Wilno
Więcej na ten temat