W telewizyjnym orędziu pożegnalnym prezydent USA, Joe Biden, podkreślił, że osiągnięcia jego prezydentury będą widoczne w nadchodzących latach, a niektóre z jego działań będą miały wpływ na przyszłe pokolenia. Po 4 latach pełnych wyzwań prezydent wyraził wdzięczność Amerykanom, twierdząc, że służba na stanowisku głowy państwa była dla niego największym zaszczytem.
Rekordowe miejsca pracy i inwestycje w infrastrukturę
Biden skupił się na osiągnięciach związanych z gospodarką. Jego administracja może poszczycić się rekordową liczbą nowych miejsc pracy, niskim poziomem bezrobocia oraz znacznymi inwestycjami w infrastrukturę. Zostały również podjęte działania na rzecz weteranów oraz ich rodzin, a wskaźnik przestępczości osiągnął najniższy poziom od 50 lat. Prezydent zauważył, że te zmiany wymagają czasu, aby ich pełne efekty były odczuwalne, ale przekonywał, że „ziarno zostało zasiane”.
Sukcesy w polityce zagranicznej
W odniesieniu do polityki zagranicznej Biden wskazał na sukcesy, które uznał za kluczowe dla USA i ich sojuszników. W szczególności wymienił wzmocnienie NATO oraz wsparcie dla Ukrainy, której wolność i niezależność Biden uznaje za jedno z najważniejszych osiągnięć swojej kadencji. Prezydent wskazał również na znaczącą rywalizację z Chinami, którą Ameryka prowadzi z rosnącą siłą.
Wyzwania i krytyka w kraju
Jednak nie wszystkie aspekty jego kadencji były uznawane za sukcesy. Biden odchodzi z urzędu jako jeden z najmniej popularnych prezydentów w historii USA, mimo iż pozostaje w pamięci wielu Amerykanów jako polityk obiecujący przywrócenie normalności i spokoju po burzliwym okresie prezydentury Donalda Trumpa. Z perspektywy lat, jego kadencja jest analizowana z mieszanymi uczuciami, a wielu ekspertów wskazuje na niezrealizowane potencjały.
Daniel Fried, były ambasador USA w Polsce i ekspert Atlantic Council, ocenia, że Biden nie wykorzystał wszystkich swoich szans, popełniając błędy, które mogą zdefiniować jego miejsce w historii. Mówił o zbyt dużej ostrożności i opóźnieniach w podejmowaniu decyzji w kluczowych momentach, takich jak wojna na Ukrainie. Jego zdaniem, gdyby Biden działał szybciej, Ukraina mogłaby być w lepszej pozycji w walce z rosyjską agresją.
Polityka zagraniczna: relacje z Izraelem
Fried krytykuje także relacje Bidena z premierem Izraela, Benjaminem Netanjahu, których wynikiem była utrata reputacji USA w regionie. Zauważył, że Biden nie wykazał się twardością, którą cechował się Henry Kissinger w czasach wojny Jom Kipur, co odbiło się na pozycji Ameryki na Bliskim Wschodzie.
Reforma wewnętrzna i gospodarcza: Trwałe fundamenty
Z drugiej strony, Biden zostanie zapamiętany jako prezydent, który przeprowadził szereg przełomowych reform gospodarczych. Pod jego przewodnictwem powstał pakiet inwestycji w infrastrukturę, który ma trwać przez dekadę. Jednym z kluczowych działań była także reforma energetyczna poprzez Inflation Reduction Act, największy w historii USA pakiet inwestycji w transformację energetyczną, oraz ustawa Chips and Science Act, która skierowała miliardy dolarów na produkcję półprzewodników oraz rozwój nauki.
Adnan Rasool, profesor politologii z Uniwersytetu Tennessee, zwraca uwagę, że działania Bidena, w tym stymulus gospodarczy, pomogły ustabilizować gospodarkę po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 i doprowadziły do powstania rekordowej liczby miejsc pracy. W rezultacie amerykańska gospodarka znajduje się w lepszej kondycji niż gospodarki innych państw zachodnich, a Biden pozostawia następcy dynamicznie rozwijającą się gospodarkę, konkurującą z Chinami i Unią Europejską.
