W obliczu rosnącej liczby oszustw internetowych w urzędzie prezydenta Litwy podpisano memorandum pomiędzy kluczowymi instytucjami, mające na celu skuteczniejszą ochronę obywateli. W ramach tej inicjatywy zostanie zacieśniona współpraca pomiędzy sektorem publicznym i prywatnym, a także powstanie scentralizowana jednostka ds. zapobiegania oszustwom.
„Obserwujemy wzrost liczby osób poszkodowanych oraz utraconych środków finansowych, których wartość już sięga milionów euro. W związku z tym, z inicjatywy prezydenta, dziś podpisano memorandum, które ma wzmocnić działania prewencyjne i zwiększyć skuteczność walki z oszustwami” – powiedział doradca prezydenta Andrius Varnelis.
Do porozumienia przystąpiły m.in. Generalna Prokuratura, Policja, Bank Litwy, Urząd Regulacji Łączności, Narodowe Centrum Cyberbezpieczeństwa oraz Centrum Kompetencji ds. Zapobiegania Praniu Pieniędzy.
Całodobowa jednostka szybkiego reagowania
W ramach nowych działań w Policji uruchomiono specjalne centrum prewencji oszustw internetowych, które działa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Jego głównym zadaniem jest natychmiastowe reagowanie na zgłoszenia dotyczące cyberprzestępczości oraz koordynowanie działań w celu blokowania podejrzanych stron internetowych, numerów telefonów i innych narzędzi wykorzystywanych przez oszustów.
Według danych Policji, w ciągu pierwszych dwóch miesięcy 2024 roku zgłoszono już około 3 tysięcy przypadków oszustw internetowych. Z tego 850 zgłoszeń wymagało interwencji w postaci blokowania stron internetowych lub numerów telefonów. Szacuje się, że w ciągu tego okresu przestępcy wyłudzili od obywateli około 4 milionów euro, co oznacza średnio 2 miliony euro strat miesięcznie.
Gwałtowny wzrost liczby oszustw i ich skutki finansowe
Oszustwa internetowe stają się coraz poważniejszym problemem. W 2020 roku zarejestrowano około 3 tysiące przypadków tego rodzaju przestępstw, natomiast obecnie roczna liczba dochodzeń w sprawie oszustw wzrosła do 4,7 tysiąca. Co więcej, tylko około 25% tych przestępstw udaje się skutecznie rozwiązać.
Z raportów wynika, że w 2023 roku oszuści wyłudzili od litewskich obywateli łącznie około 13 milionów euro. Natomiast w 2024 roku liczba poszkodowanych wzrosła do 13 tysięcy, a straty finansowe przekroczyły już 17 milionów euro.
Według Generalnej Prokuratury, liczba postępowań w sprawach oszustw internetowych wzrosła o 74% w ciągu ostatnich trzech lat. Tylko jednego dnia w marcu przestępcy zdołali wyłudzić od litewskich obywateli aż 252 tysiące euro, co pokazuje skalę problemu.
Oszustwa jako zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego
Eksperci zwracają uwagę, że oszustwa finansowe nie tylko prowadzą do strat materialnych obywateli, ale również podważają zaufanie do instytucji finansowych i organów ścigania. Wiele oszustw odbywa się pod pretekstem działania banków, firm telekomunikacyjnych czy urzędów, co sprawia, że ludzie tracą wiarę w bezpieczeństwo swoich środków finansowych.
Doradca prezydenta Andrius Varnelis podkreślił, że zjawisko to nie tylko osłabia zaufanie społeczne, ale także stanowi realne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego. Dlatego kluczowe jest prowadzenie działań prewencyjnych, edukacyjnych oraz intensyfikacja współpracy między instytucjami w celu skuteczniejszego zwalczania oszustw.
Policja apeluje do obywateli o czujność i zgłaszanie wszelkich podejrzanych prób wyłudzenia pieniędzy. W przypadku podejrzenia oszustwa zaleca się przekazywanie numerów telefonów, adresów e-mail lub stron internetowych wykorzystywanych przez przestępców, co umożliwi ich szybszą blokadę i ograniczenie dalszych strat.
