Alkohol jest dziś najłatwiej dostępną i najbardziej społecznie akceptowalną używką. Jest obecny w domach, na rodzinnych imprezach, weselach, imieninach czy spotkaniach z przyjaciółmi. Jednak nie zawsze tak musi być. Jest coraz więcej osób, które uważają, że życie bez alkoholu jest dużo bardziej jakościowe i barwne.
– Nie piję i czuję się z tym świetnie – zapewnia w rozmowie z TVP Wilno wilnianin Paweł Czechowicz, informatyk i przedsiębiorca. – Z moją żoną Karoliną intensywnie pracujemy, zarządzamy zespołami, jesteśmy odpowiedzialni za pracę z klientami, codziennie mierzymy się z koniecznością podejmowania decyzji. Bywa to dość wyczerpujące. Rezygnacja z alkoholu pomaga utrzymać jasność umysłu, a dodatkowo sprawia, że nasze życie zyskuje na jakości – podkreśla nasz rozmówca.
Jak mówi, wybór życia w trzeźwości to była ich obopólna decyzja z żoną. Takie wzajemne wspieranie się ułatwia trzymanie się ustalonych zasad i dyscyplinuje.
– Karolina od dawna stawia na sport i zdrowy styl życia, zachęca do tego również mnie. Dlatego metodą małych kroczków staramy się świadomie zmieniać jakość naszego życia, czyli eliminować złe nawyki i wprowadzać dobre. Alkohol nawet w niewielkich dawkach powoduje nieprzyjemne odczucia w ciele. Organizm wysyła sygnały, że musi się pozbyć toksyn. Dlatego wybieramy dobre samopoczucie – mówi.
Jak dodaje, owszem, kusząca jest perspektywa wypicia lampki wina do kolacji, ale woli trzymać się podjętej wcześniej decyzji.
– Praktykujemy filozofię małych kroczków, czyli wprowadzamy w swoje życie dyscyplinę, sport, spacery, zdrową żywność. Staramy się być w tym konsekwentni. Wszystkie te zdrowe nawyki dają pozytywne rezultaty. Cieszę się, że wśród moich znajomych również są zwolennicy zdrowego stylu życia – mówi.
Światowy Dzień Trzeźwości nie obchodzony na Litwie
15 kwietnia Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) apeluje o zrezygnowanie ze spożywania alkoholu. W tym dniu na całym świecie obchodzony jest Dzień Trzeźwości. Na litewskiej liście dni pamięci próżno szukać takiego święta.
Z inicjatywą ustanowienia Dnia Trzeźwości wystąpiła grupa posłów w 2020 r. Argumentowano wtedy, że Litwa nie może występować wśród niechlubnych światowych liderów pod względem spożycia alkoholu na osobę. Inicjatywa ustanowienia dnia pamięci jednak nie doszła wtedy do skutku.
W kwietniu 2020 r. przedstawiono wskaźnik spożycia czystego alkoholu na jednego mieszkańca Litwy w wieku powyżej 15 lat. Wyniósł on 11,4 litra, podczas gdy średnia w Unii Europejskiej wynosiła 9 litrów alkoholu na mieszkańca. Z kolei w 2021 wskaźnik ten wzrósł nawet do 12,1 l.
Pije się nieco mniej, ale statystyki nadal są zatrważające
Spożycie alkoholu na Litwie w ciągu ostatniej dekady wyraźnie spadało – informuje nas w pisemnym komunikacie rządowy Departament Kontroli Narkotyków, Papierosów i Alkoholu.
– Choć spożycie alkoholu na Litwie w 2021 r. było jednym z najwyższych wśród krajów OECD, to Litwa była też krajem, który najbardziej ograniczył spożycie alkoholu – z 14,7 l (w 2011 r.) do 12,1 l (w 2021 r.) – poinformował departament redakcję TVP Wilno.
Ponadto intensywne epizodyczne spożycie alkoholu na Litwie było nieco rzadsze niż średnia w krajach OECD. Chociaż w 2021 r. zaobserwowano wzrost, spożycie legalnego alkoholu na Litwie spadło do 11,0 litrów w latach 2022-2023 i było najniższe w ostatniej dekadzie.
Z badań przeprowadzonych wśród ludności w wieku od 15 do 64 lat wynika, że częste i nadmierne spożywanie alkoholu na Litwie maleje. Jednak niezwykle zatrważające są liczby dotyczące nastolatków.
Odsetek mieszkańców spożywających alkohol raz w tygodniu lub częściej zmniejszył się z 33,3% (w 2016 r.) do 23,7% (w 2021 r.). Zmniejszyła się również liczba osób, które co tydzień spożywały nadmierne ilości alkoholu (9,9% w 2016 r., 7,1% w 2021 r.). Na Litwie spada również rozpowszechnienie spożywania alkoholu wśród uczniów w wieku 11–15 lat (w 2014 r. – 52 proc., w 2018 r. – 45 proc., w 2022 r. – 42 proc.).
– Badania naukowe pokazują, że konsekwentna polityka antyalkoholowa w państwie i wdrożenie takich środków jak wzrost podatku akcyzowego na alkohol, skrócenie czasu sprzedaży alkoholu, może przyczynić się do zmniejszenia umieralności, jak również śmiertelności z powodu chorób układu krążenia, zwłaszcza wśród mężczyzn – podkreśla się w komunikacie departamentu.
Dopuszczalny wiek spożywania alkoholu na Litwie to 20 lat. Oznacza to, że osoby, które chcą legalnie kupować i spożywać napoje alkoholowe, muszą mieć ukończone właśnie 20 lat. Ważne jest, aby zarówno mieszkańcy, jak i turyści byli świadomi tego ograniczenia wiekowego, by uniknąć jakichkolwiek konsekwencji prawnych. W razie wątpliwości sprzedawcy mogą poprosić o dokument tożsamości.
