W przededniu Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego wspominamy tych, którzy odeszli w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Edvardas Gudavičius
6 września 1929 - 27 stycznia 2020
Badacz Wielkiego Księstwa Litewskiego, profesor. Był laureatem Litewskiej Nagrody Naukowej, jak również jednym z twórców nowoczesnej litewskiej historiografii. Popularyzował wiedzę o wspólnym dziedzictwie historycznym narodów tworzących Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Historyk spoczął na cmentarzu Antokolskim.
Emil Karewicz
13 marca 1923 - 18 marca 2020
Pochodzący z Wilna, znany polski aktor filmowy i teatralny. Sceniczny debiut aktora odbył się w Wilnie w Teatrze Małym. Widzowie pokochali go między innymi za role Hermanna Brunnera w „Stawce większej niż życie” i króla Władysława Jagiełły w „Krzyżakach”. Aktor grał też u Andrzeja Wajdy w filmie „Kanał”, u Tadeusza Chmielewskiego w „Jak rozpętałem II wojnę światową”. Występował w teatrach warszawskich : Ateneum, Dramatycznym i Nowym.
Krzysztof Penderecki
23 listopada 1933 - 29 marca 2020
Wybitny polski kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny. Odegrał ważną rolę w życiu muzycznym Litwy. W czasach sowieckich był mecenasem litewskich wykonawców na festiwalach na Zachodzie. Za zasługi dla litewskiej muzyki otrzymał order Wielkiego Księcia Giedymina. Skomponował 4 opery, 8 symfonii, wiele utworów orkiestrowych oraz koncertów.
Andrzej Strumiłło
23 października 1927 - 9 kwietnia 2020
Wybitny malarz, grafik, rzeźbiarz, fotograf, poeta, pisarz i scenograf. Angażował się w wydarzenia kulturalne i artystyczne pogranicza polsko-litewskiego. Ostatni raz gościł w Wilnie 4 lata temu na otwarciu wystawy swoich prac pod tytułem „Psalmy”. Było to wydarzenie symboliczne, powiedział wówczas: „mogę pokazać swoje prace w miejscu, w którym po raz pierwszy zaczerpnąłem powietrza”.
Luba Nazarenko
3 kwietnia 1964 - 1 maja 2020
Królowa pieśni ludowych i romansów. W sztuce ceniła przede wszystkim szczerość. Ukończyła Narodową Akademię Sztuk Pięknych im. Čiurlionisa oraz konserwatorium im. Tallat-Kelpšy. Przez ponad 30 lat kierowała zespołem „Harmonia” w Mariampolu w rejonie wileńskim. Tworzyła nie tylko w języku polskim, ale również litewskim i rosyjskim.
Bernard Ładysz
24 lipca 1922 - 25 lipca 2020
Legenda polskiej sceny operowej, wybitny śpiewak, aktor i żołnierz AK. Urodził się w Wilnie, w skromnym mieszkaniu na Zarzeczu. Na scenę pierwszy raz wyszedł w wileńskiej rozgłośni Polskiego Radia. Karierę artystyczną rozpoczął w Reprezentacyjnym Zespole Wojska Polskiego. Zagrał w kilku filmach, między innymi w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy i „Znachorze” Jerzego Hoffamna. Śpiewał w kilku musicalach.
Maria Janion
24 grudnia 1926 - 23 sierpnia 2020
Wybitna polska historyczka literatury oraz krytyczka literacka. Wojnę przeżyła w Wilnie. Tu ukończyła szkołę średnią, uczęszczała na tajne komplety. Była autorką ponad 20 książek, kilkuset studiów, artykułów, szkiców i recenzji. Specjalizowała się w historii polskiego i europejskiego romantyzmu. Stworzyła własne, bardzo osobiste i współczesne rozumienie romantyzmu jako pewnego sposobu myślenia i wartościowania świata. Była badaczką, która zmieniła oblicze polskiej humanistyki.
6 września 1929 - 27 stycznia 2020
Badacz Wielkiego Księstwa Litewskiego, profesor. Był laureatem Litewskiej Nagrody Naukowej, jak również jednym z twórców nowoczesnej litewskiej historiografii. Popularyzował wiedzę o wspólnym dziedzictwie historycznym narodów tworzących Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Historyk spoczął na cmentarzu Antokolskim.
Emil Karewicz
13 marca 1923 - 18 marca 2020
Pochodzący z Wilna, znany polski aktor filmowy i teatralny. Sceniczny debiut aktora odbył się w Wilnie w Teatrze Małym. Widzowie pokochali go między innymi za role Hermanna Brunnera w „Stawce większej niż życie” i króla Władysława Jagiełły w „Krzyżakach”. Aktor grał też u Andrzeja Wajdy w filmie „Kanał”, u Tadeusza Chmielewskiego w „Jak rozpętałem II wojnę światową”. Występował w teatrach warszawskich : Ateneum, Dramatycznym i Nowym.
Krzysztof Penderecki
23 listopada 1933 - 29 marca 2020
Wybitny polski kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny. Odegrał ważną rolę w życiu muzycznym Litwy. W czasach sowieckich był mecenasem litewskich wykonawców na festiwalach na Zachodzie. Za zasługi dla litewskiej muzyki otrzymał order Wielkiego Księcia Giedymina. Skomponował 4 opery, 8 symfonii, wiele utworów orkiestrowych oraz koncertów.
Andrzej Strumiłło
23 października 1927 - 9 kwietnia 2020
Wybitny malarz, grafik, rzeźbiarz, fotograf, poeta, pisarz i scenograf. Angażował się w wydarzenia kulturalne i artystyczne pogranicza polsko-litewskiego. Ostatni raz gościł w Wilnie 4 lata temu na otwarciu wystawy swoich prac pod tytułem „Psalmy”. Było to wydarzenie symboliczne, powiedział wówczas: „mogę pokazać swoje prace w miejscu, w którym po raz pierwszy zaczerpnąłem powietrza”.
Luba Nazarenko
3 kwietnia 1964 - 1 maja 2020
Królowa pieśni ludowych i romansów. W sztuce ceniła przede wszystkim szczerość. Ukończyła Narodową Akademię Sztuk Pięknych im. Čiurlionisa oraz konserwatorium im. Tallat-Kelpšy. Przez ponad 30 lat kierowała zespołem „Harmonia” w Mariampolu w rejonie wileńskim. Tworzyła nie tylko w języku polskim, ale również litewskim i rosyjskim.
Bernard Ładysz
24 lipca 1922 - 25 lipca 2020
Legenda polskiej sceny operowej, wybitny śpiewak, aktor i żołnierz AK. Urodził się w Wilnie, w skromnym mieszkaniu na Zarzeczu. Na scenę pierwszy raz wyszedł w wileńskiej rozgłośni Polskiego Radia. Karierę artystyczną rozpoczął w Reprezentacyjnym Zespole Wojska Polskiego. Zagrał w kilku filmach, między innymi w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy i „Znachorze” Jerzego Hoffamna. Śpiewał w kilku musicalach.
Maria Janion
24 grudnia 1926 - 23 sierpnia 2020
Wybitna polska historyczka literatury oraz krytyczka literacka. Wojnę przeżyła w Wilnie. Tu ukończyła szkołę średnią, uczęszczała na tajne komplety. Była autorką ponad 20 książek, kilkuset studiów, artykułów, szkiców i recenzji. Specjalizowała się w historii polskiego i europejskiego romantyzmu. Stworzyła własne, bardzo osobiste i współczesne rozumienie romantyzmu jako pewnego sposobu myślenia i wartościowania świata. Była badaczką, która zmieniła oblicze polskiej humanistyki.
Więcej na ten temat
