Nikogo nie da się porównać z Szekspirem

Oskaras Korszunovas wybitny litewski reżyser: „Problematyka rozmaitych form wykluczenia, rasizmu była podnoszona w Awinionie już wcześniej - w 2018 r. Pojawiły się np. pytania typu: czy rdzennego Amerykanina może grać nie-Indianin, czy Otella może zagrać osoba nieczarnoskóra czy też biały? Te wszystkie kwestie stanowiły główne tematy nie tyle samych spektakli podczas awiniońskiego festiwalu, ile żarliwych dyskusji, podczas których próbowano wypracować zasady nowej etyki w teatrze. Właśnie wtedy zacząłem myśleć o wystawieniu „Otella”, bo ta sztuka jest jak soczewka, w której skupiają się te tematy. Rozpoczęliśmy pracę nad spektaklem, ale przyszła pandemia i wszystko zaczęło się przeciągać. Premiera naszego "Otella" miała otworzyć Festiwal w Awinionie w 2020 r., ale został on odwołany. A później rzeczywistość polityczna i społeczna dogoniła, a nawet przegoniła idee, zawarte w naszym spektaklu. Wydarzenia polityczne na Litwie przerosły to, o czym intuicyjnie chcieliśmy mówić w przedstawieniu. Zalała nas wielka fala homofobii. Rozgorzała dyskusja na temat Konwencji Stambulskiej, pojawiły się marsze protestacyjne. Nastąpiła ostra polaryzacja stanowisk politycznych na Litwie. W społeczeństwie litewskim podziały przebiegają w poprzek rodzin. Dało się zaobserwować nowe zjawiska, jak np. marsze rodzin w obronie tradycyjnych wartości, przy czym nie wiadomo do końca, czym są te tradycyjne wartości.”

„ Uważam, że w społeczeństwie litewskim nastawień i nastrojów rasistowskich nigdy nie brakowało. Mamy je wyrażone i przekazane przez naszą tradycję, podobnie jak i w kulturach innych narodów. Jest np. mitologiczna opowieść o „Egle, królowej węży”. Ta legenda jest znana również w innych krajach bałtyckich i we wschodnio-północnej Polsce. Opowiada o młodej dziewczynie, która wyszła za mąż za węża. Przeprowadziła się do podwodnego królestwa swojego męża Żaltysa, który okazał się przystojnym młodzieńcem. Zakochała się w nim i żyli szczęśliwie przez dziesięć lat wraz czworgiem dzieci. Jej bracia, w akcie sprzeciwu wobec tego obcego, siłą i przemocą doprowadzają do ujawnienia zaklęcia, które pozwala wywołać węża z morza. Gdy to się udaje - kosami masakrują Żaltysa i tną go na kawałki.

Można powiedzieć, że w pewnym sensie te kosy przyrosły Litwinom do ramion. One nigdzie nie zniknęły i gdy na Litwie pojawili się uchodźcy z Białorusi - nastąpiła eskalacja tych nastrojów. A po naszej wileńskiej premierze „Otella” to wszystko wręcz wybuchło.”