Inga Ruginienė, minister opieki społecznej i pracy, proponuje, aby osoby w wieku 60 lat i starsze, które otrzymują zasiłek dla bezrobotnych, otrzymywały go przez dłuższy okres 15 miesięcy zamiast 9 miesięcy. Według minister, dodatkowy czas jest potrzebny na przekwalifikowanie się, aby ludzie mogli dłużej pozostać na rynku pracy.
„Nasze badania pokazują, że jeśli ktoś traci pracę, zwłaszcza w wieku od 60 do 65 lat, znalezienie innej pracy zajmuje mu znacznie więcej czasu niż młodszemu pracownikowi. Jeśli dziś mamy 9 miesięcy plus 2 miesiące dla pracowników w wieku przedemerytalnym (zasiłek dla bezrobotnych), to nawet ten czas nie wystarczy na przekwalifikowanie się, poprawę kompetencji” – powiedziała Ruginienė w czwartek radiu LRT.
„Nie chcemy, aby ludzie od razu przechodzili na emeryturę i pobierali wcześniejszą emeryturę. Uważamy, że ważne jest, aby osoba pozostała na rynku pracy do 65 roku życia. Dlatego pomysł polega na zapewnieniu dodatkowej gwarancji socjalnej, nie tylko w celu zapewnienia wsparcia finansowego na dłuższe poszukiwanie pracy, ale także w celu zapewnienia usług umożliwiających powrót ludzi na rynek pracy” – powiedziała.
Według Eurostatu, prawie 70% populacji w wieku 55-64 lat pracowało na Litwie w 2024 r., co jest jednym z najwyższych wskaźników w UE. Powiedziała jednak, że znalezienie pracy na Litwie nadal zajmuje osobom starszym więcej czasu.
„Nie ma problemu w tym, by pracować i nie stracić pracy. Ale nasze badania pokazują, że jeśli ktoś straci pracę, zwłaszcza między 60 a 65 rokiem życia, znalezienie innej zajmuje znacznie więcej czasu niż w przypadku młodszych pracowników” – powiedziała Ruginienė.
Minister wyraziła wątpliwość, czy takie przedłużenie zachęci do nadużyć, ponieważ zasiłek dla bezrobotnych jest znacznie niższy niż otrzymywane wynagrodzenie.
„Zasiłek dla bezrobotnych to niewielka kwota pieniędzy. Istnieje pułap, który nie wynosi nawet 58% wcześniejszych zarobków. Co więcej, im dłużej jesteś bez pracy, tym niższy jest zasiłek. Nie jest to zbyt atrakcyjny mechanizm” – powiedziała uginienė.
S. Gailiūnas: Nie sądzę, że ten okres powinien zostać przedłużony
W tym samym czasie Sigitas Gailiūnas, prezes Litewskiej Izby Handlu, Przemysłu i Rzemiosła (LPPAR), sceptycznie odniósł się do planów przedłużenia okresu zasiłków dla bezrobotnych. Według niego zachęciłoby to osoby, które straciły pracę, do wykorzystania sytuacji i nie szukania pracy.
„To dobrze, że dyskutuje się na ten temat, ale nie sądzę, że okres ten powinien zostać przedłużony. Jeśli okres ten zostanie przedłużony, zobaczymy, że ludzie, którzy stracili pracę, przyzwyczają się do tej sytuacji. A im dłuższy jest ten okres, tym bardziej ludzie się przystosowują i tym bardziej problem narasta” – powiedział Gailiūnas.
„Tym bardziej, że ten wiek jeszcze bardziej zbliża cię do wieku emerytalnego i znalezienie pracy staje się jeszcze trudniejsze” – dodał.
Według prezesa LPPAR lepszym rozwiązaniem byłoby przyjrzenie się, dlaczego osoby starsze niechętnie podejmują niektóre prace i zachęcenie firm do przekwalifikowania starszych pracowników.
„Myślę, że pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, jest analiza, dlaczego ci są bezrobotni, dlaczego opuszczają firmy. Jeśli weźmiemy pod uwagę zawody, których najbardziej brakuje, to jest to edukacja, pracownicy medyczni, którzy są bezrobotni. Porozmawiajmy o tym, że obecnie na Litwie brakuje 1,5 tysiąca nauczycieli. Niektórzy z nich odeszli z pracy ze względu na panujące warunki” – wyjaśnił Gailiūnas.
„Myślę, że pierwszą rzeczą, którą musimy zrobić, jest znalezienie sposobów na zainteresowanie i przekwalifikowanie ludzi. Dzieje się to obecnie w instytucjach edukacyjnych, ale być może można zachęcić pracodawców do przyjmowania i przekwalifikowania starszych osób” – powiedział.
Zasiłek dla bezrobotnych jest obecnie wypłacany przez 9 miesięcy. Może on jednak zostać przedłużony o 2 miesiące, jeśli beneficjentowi brakuje 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego na koniec okresu zasiłkowego.
Według danych Sodry, średni zasiłek dla bezrobotnych w grudniu 2024 roku wyniósł 595 euro. Jednocześnie maksymalna kwota zasiłku dla osób, które straciły pracę w pierwszym kwartale 2025 roku, sięga niemal 1300 euro.
Pod koniec 2024 r. około 80 000 osób otrzymywało zasiłek dla bezrobotnych na Litwie.
