Cmentarz Wojskowy na Antokolu: ślady wspólnej historii [fotogaleria]

31.10.2021, 13:01

Cmentarz na Antokolu, znany również jako Cmentarz Wojskowy, jest jedną z najsłynniejszych nekropolii Wilna. Właśnie tutaj znajduje się największa w Wilnie kwatera z grobami polskich żołnierzy, w tym lekarzy wojskowych i innych pracowników wojskowego sanitariatu.

W czasie Zaduszek, przejdźmy spacerem poprzez historię tego cmentarza, spójrzmy na groby osób, które właśnie tutaj kończyły swoją podróż, zostawiając na zawsze odcisk swojego istnienia. Zabłądźmy w labiryncie wąskich alei i zapalmy znicz pamięci dla tych, którzy spoczywają na wileńskim Cmentarzu na Antokolu, stając się tym samym nieodłączną częścią jego historii.

Początki.

Nekropolię założono w 1809 r., we wschodniej części dzielnicy, a początek dały jej 3 różne cmentarze: Szpitalny, Sierocy i Wojskowy. Początkowo całość mieściła się na obszarze ok. 4 ha. Jednak już w 1844 r. władze miasta zmuszone zostały do rozbudowy cmentarza, przydzielając na nowe pochówki ponad 2 ha (kolejne rozbudowy odbyły się w 1850 i 1891 r.). Obecnie ta jedna z najstarszych wileńskich nekropolii zajmuje obszar ponad 15 ha.

Na terenach najstarszej części (tzw. Szpitalnej) chowani byli żołnierze armii carskiej, niezależnie od wyznania, oraz pacjenci wojskowego szpitala na Antokolu.

W 1850 r. wydzielono część terenu nekropolii i oddano ją pod opiekę klasztoru trynitarzy. Zyskała ona nazwę Sierocej, gdyż po upadku zakonu, z tego obszaru zaczęli korzystać najubożsi mieszkańcy Wilna.

W 1891 r. batalion miasta otrzymał ziemię na urządzenie własnego cmentarza (tzw. część Wojskowa). Jednak na początku XX w. wszystkie 3 nekropolie połączono w jedną i nazwano Cmentarzem Wojskowym.

Ślady wojen, miejsce spoczynku polskich żołnierzy

Antokolskie nagrobki świadczą o licznych starciach i wojnach na terenie Wilna w I połowie XX w. Spacerując po cmentarzu, można zobaczyć nagrobki z imionami osób różnych narodowości i wyzwań.

Podczas I wojny światowej chowano tutaj żołnierzy niemieckich i rosyjskich. Część nagrobków i miejsc pochówku zostało zniszczonych podczas okupacji Litwy przez ZSRR (zachował się tylko pomnik poległych).

W okresie 1919–-1920, gdy toczyła się wojna polsko-bolszewicka, powstała olbrzymia kwatera żołnierzy Wojska Polskiego, którzy polegli w walce o Wilno. Są tu pochowani również żołnierze Armii Krajowej z 1944 r. – uczestnicy operacji „Ostra Brama”.

Kwatera znajduje się po lewej stronie od alei głównej. To właśnie tutaj co roku przyjeżdżają liczne delegacje, przedstawiciele władz Polski, rodacy i turyści z Polski. Miejsce to skłania do powagi, wspomnień i refleksji na temat historii i tożsamości narodowej.

W 2002 r. podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych na Litwie wykryto olbrzymie miejsce pochowku żołnierzy armii Napoleona. Odnaleziono ok. 3 tys. pogrzebanych żołnierzy, którzy polegli w 1812 r. Historycy twierdzą, że jest to największe miejsce masowego pochowku żołnierzy armii Napoleona w Europie.

Szczególnie zasłużeni dla Litwy

Obecnie cmentarz jest panteonem Republiki Litewskiej. Wieczny odpoczynek znajdują tam litewscy literaci, sportowcy, artyści, politycy i wszyscy ludzie zasłużeni dla Wilna oraz Litwy. Na terenie 25. kwartału znajduje się tzw. Wzgórze Artystów. Od końca XX w. w tym miejscu są chowani pisarze, artyści, aktorzy i muzycy litewscy.

W Zaduszki na Wzgórzu Artystów można spotkać wiele osób – jedni odwiedzają groby swych bliskich, inni natomiast spacerują tu jakby w muzeum pod otwartym niebem, składają kwiaty na grobach swych ulubionych aktorów lub piosenkarzy albo po prostu podziwiają oryginalne i niezwykłe nagrobki.

Spacer po Wzgórzu Artystów to doskonała możliwość, by poznać historię sztuki oraz literatury litewskiej.

źródło: ET/ RMI, fot. Ewa Przychodska

#CMENTARZ WOJSKOWY #CMENTARZ NA ANTOKOLU #HISTORIA #ZADUSZKI #KWATERA POLSKICH ŻOŁNIERZY #CMENTARZ #NEKROPOLIA #WILNO #LITWA

Więcej na ten temat