Liczba pracujących na Litwie spadnie o jedną trzecią w ciągu 25 lat

Starzejące się społeczeństwo a wzrost wydatków

Eksperci OECD wskazują, że koszty związane ze starzejącym się społeczeństwem, w tym wydatki na emerytury, wzrosną o 3,6 punktu procentowego PKB do 2045 roku. Choć obecnie zadłużenie Litwy jest jednym z najniższych wśród krajów OECD, w przyszłości może gwałtownie wzrosnąć. Wiceprzewodnicząca działu analiz krajowych OECD, Isabell Koske, ostrzega, że bez odpowiednich działań Litwa może stanąć przed poważnym problemem fiskalnym.

Czy podniesienie wieku emerytalnego to rozwiązanie?

Jednym z potencjalnych środków zaradczych mogłoby być podniesienie wieku emerytalnego. Jednak, jak zauważa Koske, duże różnice w średniej długości życia między grupami społecznymi i płciami sprawiają, że takie rozwiązanie może być trudne do wdrożenia. W jej opinii kluczowe jest poprawienie zdrowia starszych obywateli poprzez działania ograniczające choroby cywilizacyjne oraz promujące zdrowy tryb życia.

Potrzeba reform w finansach publicznych

Aby zrównoważyć rosnące koszty związane ze starzeniem się społeczeństwa, OECD sugeruje konieczność optymalizacji sektora publicznego. Obecnie jest on na Litwie większy niż w większości krajów OECD, a wynagrodzenia w nim przewyższają pensje w sektorze prywatnym o 10%.

OECD zaleca również podwyższenie niektórych podatków. Dochody podatkowe Litwy stanowią jedynie 35% PKB, co jest poniżej średniej OECD. Szczególną uwagę zwrócono na podatek od nieruchomości, który w kraju jest jednym z najniższych w Europie. Według ekspertów jego stopniowe podnoszenie mogłoby pomóc w zrównoważeniu finansów publicznych.

Redukcja szarej strefy jako klucz do stabilności

Dodatkowym czynnikiem wpływającym na finanse kraju jest szara strefa, której wartość szacuje się na 20% PKB. OECD podkreśla, że jej ograniczenie mogłoby przynieść istotne dodatkowe wpływy do budżetu państwa.

Podczas prezentacji raportu na 2025 rok OECD skupiła się na zagrożeniach wynikających z demograficznych zmian oraz rekomendacjach dotyczących fiskalnej stabilności. Wskazano, że bez skutecznych reform Litwa może w przyszłości stanąć przed poważnym kryzysem ekonomicznym.