Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) bije na alarm – co siedem sekund na świecie umiera kobieta w ciąży lub dziecko. Z okazji Światowego Dnia Zdrowia, obchodzonego 7 kwietnia, WHO rozpoczyna kampanię mającą na celu poprawę opieki nad matkami i noworodkami.
Z danych organizacji wynika, że każdego roku około 300 tysięcy kobiet umiera w wyniku powikłań związanych z ciążą lub porodem, ponad 2 miliony dzieci umiera w ciągu pierwszego miesiąca życia, a kolejne 2 miliony przychodzą na świat martwe.
— To oznacza średnio jedną możliwą do uniknięcia śmierć co siedem sekund – podaje WHO w oficjalnym komunikacie.
Jeśli obecne tendencje się utrzymają, aż 80% państw nie osiągnie celów związanych z poprawą przeżywalności matek do 2030 roku. W przypadku noworodków, aż jedna trzecia krajów nie zrealizuje zakładanych wskaźników redukcji śmiertelności.
Tegoroczny Światowy Dzień Zdrowia zainauguruje roczną kampanię informacyjną pod hasłem „Zdrowy początek, pełna nadziei przyszłość”. Ma ona zwrócić uwagę społeczności międzynarodowej i decydentów na dramatyczną skalę problemu oraz potrzebę zdecydowanych działań.
Zgodnie z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ, do 2030 roku śmiertelność noworodków powinna zostać ograniczona do 12 zgonów na 1000 żywych urodzeń, śmiertelność dzieci poniżej 5. roku życia – do 25 na 1000, a liczba zgonów matek okołoporodowych – do poniżej 70 na 100 tysięcy.
Polska wypada dobrze na tle innych państw. Współczynnik zgonów niemowląt wynosi obecnie 3,9 na 1000 urodzeń (dane GUS za 2023 r.). Od 2010 roku wskaźnik ten systematycznie spada. Również śmiertelność okołoporodowa matek jest w Polsce niska – poniżej 3 zgonów na 100 tysięcy urodzeń, podczas gdy średnia w krajach OECD wynosi 10,9.
Eksperci z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH przypominają, że wiele przypadków można uniknąć dzięki prostym, lecz skutecznym działaniom. Do takich należy m.in. natychmiastowy kontakt „skóra do skóry” między matką a noworodkiem, wyłączne karmienie piersią przez pierwsze sześć miesięcy życia, kangurowanie dzieci o masie poniżej 2 kg, opóźnienie pierwszej kąpieli do 24 godzin po porodzie, zapewnienie opieki poporodowej w ciągu 48 godzin od narodzin czy szybkie leczenie infekcji noworodkowych.
WHO, w materiałach towarzyszących kampanii, zwraca także uwagę na zdrowie psychofizyczne kobiet po porodzie. Aż 35% skarży się na ból podczas współżycia, 32% odczuwa bóle pleców, a 11–17% doświadcza depresji poporodowej. Od 9 do 24% kobiet cierpi na stany lękowe, 11% zmaga się z wtórną niepłodnością, a nawet 31% – z nietrzymaniem moczu. Problemy takie jak ból krocza czy strach przed kolejnym porodem również są częste.
Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest od 1948 roku na pamiątkę utworzenia WHO. Co roku towarzyszy mu inny temat przewodni. W ubiegłym roku hasło brzmiało „Moje zdrowie, moje prawo” i miało na celu przypomnienie o prawie każdego człowieka do dostępu do wysokiej jakości opieki zdrowotnej, wiedzy i edukacji.
