#HISTORIA

80 lat temu, 22 lipca 1942 r., Niemcy rozpoczęli największą akcję wysiedlenia ludności żydowskiej z getta w Warszawie. Żydzi trafiali na bocznicę kolejową, tzw. Umschlagplatz, przy ul Stawki. Towarowymi wagonami przewożono ich do niemieckiego obozu zagłady Treblinka II. Większość z 254 tys. tam deportowanych zginęła.

24 lipca mija 100. rocznica urodzin Bernarda Ładysza, legendarnego śpiewaka operowego, aktora, żołnierza Armii Krajowej.

Po latach poszukiwań rodzina, przedstawiciele władz i instytucji państwowych pożegnali ppor. Wacława Sobolewskiego ps. „Sęk”. Pogrzeb odbył się dopiero w 77 lat od jego śmierci, ale i tak „Sęk” pozostaje pierwszą i na razie jedyną ofiarą Obławy Augustowskiej – największej powojennej zbrodni dokonanej na Polakach.

Tuskulany już niedługo mogą odkryć kolejne tajemnice. Nadal nieodnalezione szczątki pomordowanych mogą się znajdować pod kortami tenisowymi na terenie parku. Tak przynajmniej pozwalają przypuszczać badania georadarami, jak wyjaśnia w rozmowie z TVP Wilno Dovilė Lauraitienė, kierowniczka Kompleksu Memorialnego Tuskulanum.

6 lipca mieszkańcy Litwy obchodzą święto państwowości – Dzień Koronacji Króla Mendoga. Jest to w kraju dzień wolny od pracy. Tradycyjnie momentem kulminacyjnym obchodów będzie wspólne śpiewanie hymnu narodowego.

Kościół św. Anny (ul. Maironio 8) to jeden z najsłynniejszych, a może nawet najsłynniejszy zabytek Wilna. Gotycka świątynia została wybudowana dokładnie przed 520 laty.

W nocy z 23 na 24 czerwca 1812 r., dokładnie 210 lat temu, armia Napoleona przekroczyła Niemen. Tak zaczęła się wojna pomiędzy Francją a Rosją, którą na użytek Polaków cesarz nazwał drugą wojną polską. Francuska armia na początku wojny liczyła ponad pół miliona ludzi. Została ostatecznie pobita 18 czerwca 1815 r. w bitwie pod Waterloo.

Wojna na Ukrainie pokazała, że walka z bolszewickim smokiem okupacyjnym jeszcze się nie skończyła – oświadczyła premier Litwy Ingrida Šimonytė, obchodząc w kraju 81. rocznicę wywózek sowieckich.

W dniach 15–17 czerwca 2022 r., godz. 9.30, w Litewskiej Akademii Nauk (al. Giedymina 3, Wilno) odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa „Joachim Lelewel i przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość nauk pomocniczych historii”.

Władze Wilna planują do 2026 r. odnowić teren Wielkiej Synagogi Wileńskiej na starym mieście w stolicy Litwy. W miejscu tym ma powstać plac z ogrodem pamięci oraz centrum społeczności żydowskiej.

– Rodzinne historie pozostają wciąż nieodkryte. O wielu przez lata nie wolno było mówić, ale dziś, gdy nie trzeba się obawiać, warto je przywołać, a być może także opisać – mówi Bożena Bieleninik, nauczycielka języka polskiego w Gimnazjum im. św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu.

231 lat temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli, wciąż jeszcze podzielonych na stany.

18 kwietnia mijają 24 lata, odkąd nie ma z nami Olgierda Korzenieckiego, znanego wileńskiego lekarza oftalmologa, działacza społecznego, człowieka wiernego wszystkiemu, co polskie.

Powoli kończy się pierwszy dzień Świąt Wielkanocnych, a za nim następuje lubiany szczególnie przez dzieci śmigus-dyngus! Legalne mokre pobudki, oblewanie się wodą i gra w berka, bo nawet jak nie lubisz biegać, to raczej od wiadra z wodą uciekać będziesz. Nie wiem, jak u Was, ale lany poniedziałek jest moim ulubionym dziecięcym wspomnieniem Świąt Wielkanocnych, dlatego zapraszam do głębszego zapoznania się z tą tradycją.

13 kwietnia 1943 r. w Berlinie ujawniono informację o znalezieniu w Katyniu masowych grobów polskich oficerów zamordowanych przez sowieckie NKWD na mocy decyzji Biura Politycznego KPZS. Od 2008 r. 13 kwietnia jest Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

W kolejną rocznicę tragedii pod Smoleńskiem, w obliczu wojny na Ukrainie, wspominamy nie tylko poległych 96 osób, w tym prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego małżonkę Marię, ale i prorocze słowa śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Obwód kaliningradzki oficjalnie został przyłączony do Rosji w 1946 r. Część ekspertów kwestionuje prawny status enklawy, tym niemniej, politolog i poseł na Sejm RL Raimundas Lopata twierdzi, że nikt na Zachodzie nie kwestionuje integralności terytorialnej Federacji Rosyjskiej.

Po śmierci klinicznej Dovilė moje życie całkowicie się zmieniło. Giedrė Žeimienė o wyjątkowym doświadczeniu opieki nad córką z ciężką chorobą genetyczną.

Prezydent RP Andrzej Duda skierował przesłanie do osób i środowisk honorujących żołnierzy podziemia antykomunistycznego. Prezydent dziękuje wszystkim, którzy przechowują i upowszechniają – poprzez różnorodne inicjatywy i wydarzenia – pamięć o Żołnierzach Wyklętych – Niezłomnych.

1 marca obchodzić będziemy po raz kolejny Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.