Od prawie dwóch miesięcy Litwa, Łotwa i Estonia działają niezależnie od poradzieckiego systemu energetycznego BRELL. Pierwszy kwartał 2025 r. przejdzie do historii Litwy jako okres pełnej synchronizacji z europejską siecią energetyczną, otwierając nowy rozdział w niezależności energetycznej.
Stałe ceny energii pomimo procesu synchronizacji
Jak podkreśla Agnė Bagočiūtė, dyrektor Litewskiej Agencji Energetycznej, przejście na samodzielne zarządzanie systemem elektroenergetycznym nie wpłynęło na ceny elektryczności. W styczniu ceny energii elektrycznej osiągnęły rekordowo niski poziom, a Litwa produkowała około 70% własnej energii. W lutym ceny wzrosły z powodu zimnej pogody, awarii połączenia międzysystemowego ESTLINK i wzrostu cen energii dla zakładów termicznych.
Zima przyniosła wyzwania, ale także zapewniła stabilność cen
Tegoroczna zima była niezwykła, zarówno ze względu na zmiany w sektorze energetycznym, jak i pogodę. Wahania temperatury, rosnące ceny zasobów i sytuacja międzynarodowa miały wpływ na rynek energii elektrycznej. Mimo to, jak zauważa Vytautas Abrutis, analityk z Centrum Zarządzania Zmianami Klimatu, najwyższa średnia dzienna cena energii elektrycznej w Szawlach wyniosła 269,25 euro za jedną megawatogodzinę, co stanowi najniższy poziom w ciągu ostatnich trzech lat. Było to spowodowane niższym zużyciem energii elektrycznej oraz gazu w wyniku łagodniejszych warunków pogodowych.
Litwa przoduje w energetyce wiatrowej
Litwa staje się jednym z europejskich liderów w dziedzinie energii wiatrowej. Według Dovydasa Balčiūnasa, analityka Litewskiej Agencji Energetycznej, w dniach 17-23 marca Litwa po raz pierwszy od 15 lat wyprodukowała więcej energii elektrycznej niż zużyła. Największym osiągnięciem był 23 marca, kiedy Litwa wyeksportowała nadwyżkę energii elektrycznej we wszystkich kierunkach do krajów sąsiednich.
Przyszłość energetyczna Litwy - kolejne wyzwania
Pomimo osiągnięć w dziedzinie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, Litwa wciąż stoi przed wyzwaniami w sektorze energetycznym. Agnė Bagočiūtė zwraca uwagę, że obecnie jest najlepszy czas dla osób prywatnych i firm na inwestowanie w elektrownie słoneczne, ponieważ ceny modułów słonecznych są obecnie niskie, co stwarza idealne warunki do rozwoju mikrogeneracji.
Dla przypomnienia, od 4 marca bieżącego roku mieszkańcy Litwy mogą ubiegać się o dofinansowanie na zakup modułów słonecznych. Kwota 15 mln euro została udostępniona w celu przyspieszenia rozwoju zielonej energii i zmniejszenia zależności od tradycyjnych źródeł energii.
